تاریخ :۱۳۹۵/۱۱/۱۸
در اجرای تبصره (۵) ماده (۱۶۹) مکرر قانون مالیات های مستقیم اصلاحی مصوب ۱۳۹۴/۴/۳۱، آیین نامه اجرایی این تبصره به پیشنهاد سازمان امور مالیاتی کشور و با مشارکت بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران تهیه و در تاریخ ۱۳۹۵/۱۰/۱۵ به شرح زیر به تصویب وزیران محترم امور اقتصادی و دارایی و دادگستری رسیده است.
“فصل اول: تعاریف”
ماده ۱_در این آیین نامه اصطلاحات در معانی مشروح زیر به کار می روند: الف) قانون: قانون مالیات های مستقیم مصوب سال ۱۳۶۶ و اصلاحیه های بعدی آن
ب)سازمان: سازمان امور مالیاتی کشور
پ)حد آستانه: حداقل رقم (مبلغ) اطلاعات مورد نیاز سازمان.
ت) اقلام اطلاعاتی:اقلام اطلاعاتی (فیلدها) که شامل داده های مورد نیاز سازمان در هر یک از بسته های اطلاعاتی می باشد.
ث) بسته های اطلاعاتی: عبارت است از مجموعه ای از اقلام اطلاعاتی که براساس ماده (۱۶۹) مکرر قانون تعیین شده است.
ج)ساختار داده:قالب الکترونیکی (فرمت) بسته های اطلاعاتی موضوع این ماده که توسط سازمان طراحی ،تعریف و اعلام می شود. چ)اشخاص دارنده اطلاعات: کلیه وزارتخانه ها، شرکت های دولتی، مؤسسات دولتی ،شهرداری ها، مؤسسات و نهادهای عمومی غیر دولتی، نهادهای انقلاب اسلامی،بیمه مرکزی و سایر شرکت های بیمه، بانک مرکزی ،بانک ها و مؤسسات مالی و اعتباری، سازمان ثبت اسناد و املاک کشور و سایر اشخاص حقوقی اعم از دولتی و غیر دولتی که اطلاعات مورد نیاز پایگاه اطلاعات را در اختیار دارند و یا به نحوی موجبات تحصیل در آمد و دارایی برای اشخاص را فراهم می آورند و نیز کلیه اشخاص و مراجعی که در جریان عملیات مربوط به مالکیت ،نگهداری ،انتقالات، خدمات بیمه ای و معاملات دارایی ها ،اموال و
املاک و همچنین نقل و انتقال آنها می باشند.سایر اشخاص موضوع این بند به تشخیص سازمان می باشد. کلیه نهادهای بازار متشکل پولی و بازار غیر متشکل پولی و نیز کلیه نهادهای مالی بازار سرمایه در چارچوب قوانین و مقررات مربوط از مصادیق این بند می باشند.
ح)سامانه دریافت اطلاعات: بخشی از درگاه عملیات الکترونیک سازمان می باشد که دارنده اطلاعات از طریق آن نسبت به ارسال اطلاعات موضوع این آیین نامه اقدام می نماید.
خ) مدیریت پایگاه اطلاعاتی:اشخاصی که به لحاظ قوانین و مقررات موضوعه، دسترسی به اطلاعات مورد نیاز سازمان که در اختیار دارندگان اصلی اطلاعات می باشد را دارا می باشند.
“فصل دوم:وظایف سازمان”
ماده ۲: سازمان مکلف است در راستای استقرار نظام یکپارچه اطلاعات مالیاتی، پایگاه اطلاعات هویتی، عملکردی و دارایی مؤدیان مالیاتی شامل مواردی نظیر اطلاعات مالی، پولی و اعتباری ،معاملاتی،سرمایه ای و ملکی اشخاص حقیقی و حقوقی را طراحی و تکمیل و عملیاتی نماید.
تبصره_در صورت نیاز به طراحی سیستمی و نرم افزاری مرتبط با موضوع این ماده ،سازمان باید از ظرفیت های فنی و تخصصی داخل کشور استفاده نموده و قوانین و مقررات حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات و امنیت فضای تبادل اطلاعات را رعایت نماید.
ماده ۳_سازمان موظف است دسترسی دارندگان اطلاعات جهت ورود اطلاعات مطابق بسته های اطلاعاتی را به درگاه عملیات الکترونیکی سازمان فراهم نماید. تبصره_سازمان میتواند در مورد برخی از اشخاص دارنده اطلاعات با توجه به نوع و ماهیت اطلاعات، از طریق مکاتبه با آنها و چگونگی، حد آستانه و بازه زمانی ارسال بسته های اطلاعاتی مورد نظر را به صورت اختصاصی تعیین نماید و در چارچوب تفاهم نامه فی مابین، تعامل پذیری در سطوح فنی، قانونی ،فرایندی و معنایی را مشخص نماید.
ماده ۴_سازمان می بایستی جهت دریافت الکترونیکی بسته های اطلاعاتی از طریق برخط، بر روی بسترهای مخابراتی امن و پرسرعت،زیر ساخت های لازم را ایجاد نماید.
تبصره ۱_سازمان باید ظرف ۶ ماه از تصویب و ابلاغ این آیین نامه،نسبت به فراهم سازی و عملیاتی نمودن زیر ساخت های نرم افزاری و شبکه ای مرتبط اقدام نماید.
تبصره ۲_در مواقع بروز اختلافات بین دستگاهی در خصوص امنیت زیر ساخت های تبادل اطلاعات و ارتباطات،مرکز راهبردی افتای ریاست جمهوری به عنوان مرجع داوری مرضی الطرفین تعیین می شود و نظر آن مرجع فصل الخطاب اختلافات احتمالی خواهد بود.
ماده ۵_دستگاه های اجرایی موضوع ماده (۵) قانون مدیریت خدمات کشوری،در صورت نیاز به اطلاعات موضوع ماده (۱۶۹) مکرر قانون مالیات های مستقیم، موظفند در اجرای تبصره (۴) ماده مذکور مجوز دریافت اطلاعات مورد نیاز را از هیات وزیران اخذ نمایند. در این صورت سازمان بر اساس مجوز صادره اطلاعات مورد نیاز دستگاه های اجرایی را با رعایت طبقه بندی مربوط، به طور مقتضی در اختیار آنها قرار می دهد.
“فصل سوم :وظایف اشخاص دارنده اطلاعات”
ماده ۶_ اشخاص دارنده اطلاعات موظفند اقلام اطلاعاتی را طبق بسته های اطلاعاتی، از طریق بسترهای تعیین شده، به شرح ساختار داده با رعایت مفاد این آیین نامه در اختیار پایگاه اطلاعات سازمان قرار دهند.
تبصره ۱_بسته های اطلاعاتی شامل بسته های اطلاعات هویتی،معاملاتی، مالی ،پولی ،اعتباری، سرمایه ای، دارایی ها، اموال و املاک و همچنین نقل و انتقال آنها می باشد. سایر اطلاعات فعالیت های اقتصادی حسب ضرورت با پیشنهاد وزارت امور اقتصادی و دارایی و تصویب هیئت وزیران به موارد مزبور اضافه خواهد شد.
تبصره ۲_چنانچه اشخاص دارنده اطلاعات، اطلاعات خود را در اختیار پایگاههای اطلاعاتی سازمان قرار دهند، سایر اشخاص دارنده همان اطلاعات با تایید،سازمان، الزامی به ارائه مجدد اطلاعات مذکور در اجرای این آیین نامه نخواهند داشت.
ماده ۷_ اشخاص دارنده اطلاعات موظفند زمینه ارسال اطلاعات موضوع این ماده را با هماهنگی سازمان به یکی از روش های زیر حسب شرایط و زیر ساخت های موجود فراهم آورند:
الف) پس از برقراری ارتباط برخط با سامانه دریافت اطلاعات ،اشخاص دارنده اطلاعات موظفند اطلاعات
مذکور را از طریق سامانه موضوع این آیین نامه به صورت برخط و مستقیم برای سازمان ارسال نمایند.
ب) با توجه به حجم،اهمیت، طبقه بندی و ساختار فناوری اطلاعات بنا به درخواست سازمان، ارسال
اطلاعات به صورت مستقیم و از طریق خطوط امن و پرسرعت بر روی بسترهای مخابراتی انجام پذیرد.
ج) بسته های اطلاعاتی میبایستی به صورت کامل و بدون نیاز به استعلام (با رعایت مفاد ماده (۸)) این آیین نامه از سوی سازمان (دستی یا سیستمی) برای پایگاه اطلاعات هویتی، عملکردی و دارایی مودیان مالیاتی ارسال شود.
تبصره_ مادامی که ارتباط برخط بین سازمان و دارندگان اطلاعات فراهم نشده است، اشخاص مذکور
موظفند اقلام اطلاعاتی را در قالب ساختار داده و به صورت لوح فشرده به سازمان تسلیم نمایند.
“فصل چهارم: چارچوب و ساختار تبادل اطلاعات”
ماده ۸_حد آستانه (حداقل رقم اطلاعات )متناسب با بسته های اطلاعاتی مربوط به شرح زیر تعیین و اعلام می شود:
| بسته اطلاعات | نوع اطلاعات | حد آستانه | بازه زمانی تهیه |
|---|---|---|---|
| اطلاعات عمومی | خرید و فروش کالا | مجموع معاملات برای هر شخص در یک سال به میزان ۱,۵۰۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال و بیشتر | سالانه |
| خرید و فروش خدمات | مجموع معاملات برای هر شخص در یک سال به میزان ۷۵۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال و بیشتر | سالانه | |
| تجارت خارجی (واردات و صادرات کالاها و خدمات) | واردات و صادرات با هر میزان ارزش | به صورت برخط و لحظهای (مادامی که ارتباط برخط فراهم نشده است به صورت ماهانه) | |
| معاملاتی | قراردادهای مربوط به انجام معاملات و فعالیتهای تجاری | کلیه قراردادها | سالانه |
| عملیات پیمانکاری و هرگونه خدمات | مجموع قراردادهای هر شخص با ارزش ۷۵۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال و بیشتر | سالانه | |
| خرید و فروش ارز (اعم از نقدی یا برات یا حوالهای) | کلیه معاملات بانک مرکزی و سایر بانک ها، مؤسسات مالی و اعتباری و صرافی ها با میزانی بیش از ۵۰۰۰ دلار و یا معادل آن در هر سال | سالانه | |
| خرید و فروش سکه و شمش طلا | کلیه معاملات بانک مرکزی و سایر بانک ها، مؤسسات مالی و اعتباری و بورس کالا | هر فصل | |
| انواع بیمه نامههای صادر و خسارتهای پرداختی | کلیه بیمه نامههای صادره و خسارتهای پرداختی | سالانه | |
| بارنامه و صورت وضعیت حمل و نقل بار و مسافر | کلیه بارنامهها و صورت وضعیتهای حمل و نقل بار و مسافر | هر فصل | |
| جمع گردش سالانه (دوره مالی) نقل و انتقال سهام و سایر اوراق بهادار | جمع گردش خرید یا فروش سالانه سهام یا سایر اوراق بهادار اشخاصی که به میزان یک میلیارد | سالانه |
| دسته اصلی | نوع اطلاعات | شرح اطلاعات | بازه زمانی تهیه |
|---|---|---|---|
| جمع گردش و مانده سالانه انواع حساب های ریالی و ارزی (سپردههای دیداری) نزد بانکها و مؤسسات اعتباری |
الف) اشخاص حقوقی: کل گردش حسابها به استثنای حسابهای اشخاص مشمول ماده (۲) قانون که توسط خزانهداری کل کشور افتتاح شده یا میشود. ب) اشخاص حقیقی: جمع گردش بستانکار کلیه حسابهای اشخاص که در طی سال شمسی پنج میلیارد ریال یا معادل ارزی این مبلغ و بیشتر باشد. |
سالانه | |
| جمع گردش و مانده سالانه انواع سپردههای طرحدار ریالی و ارزی و کل سود آنها نزد بانکها و مؤسسات اعتباری |
الف) اشخاص حقوقی: جمع گردش و مانده کلیه سپردهها و سود متعلق در پایان هر سال به استثنای حساب های اشخاص مشمول ماده (۲) قانون که توسط خزانهداری کل کشور افتتاح شده یا میشود. ب) اشخاص حقیقی: جمع گردش بستانکار کلیه حسابهای سپرده اشخاص که در طی سال شمسی پنج میلیارد ریال یا معادل ارزی این مبلغ و بیشتر باشد. |
سالانه | |
| جمع گردش و مانده سالانه انواع حسابها، سپردهها و سود آنها (اعم از دیداری و غیر دیداری)، تسهیلات و تعهدات نزد بانکها و مؤسسات مالی و اعتباری | اطلاعات تمامی حسابها، سپردهها و تسهیلات و تعهدات اشخاص (حقیقی و حقوقی) | سالانه | |
| تسهیلات و تعهدات | تسهیلات بانکی اعم از ارزی و ریالی در قالب کلیه عقود توسط بانک ها و مؤسسات اعتباری |
الف) اشخاص حقوقی: کلیه تسهیلات ریالی و ارزی به استثنای تسهیلات اعطایی به اشخاص مشمول ماده (۲) قانون. ب) اشخاص حقیقی: کلیه تسهیلات ریالی و ارزی که اصل مبلغ تسهیلات یا معادل ریالی آن ۵۰۰ میلیون ریال و بیشتر باشد. |
سالانه |
| تسهیلات اعطایی اعم از ارزی و ریالی در قالب کلیه عقود توسط شرکتهای واسپاری (لیزینگ)، انواع صندوقها، تعاونی های اعتبار و سایر تأمین کنندگان مالی | کلیه تسهیلات ریالی و ارزی | سالانه | |
| کلیه تعهدات اعم از گشایش اعتبار اسنادی و تنزیل اعتبار اسنادی و خرید دین | کلیه تعهدات و معاملات با اشخاص حقیقی و حقوقی | سالانه | |
| ضمانت نامهها و نظایر آن | مشخصات کلیه ضمانت نامههای صادره برای اشخاص حقیقی و حقوقی | سالانه |
| بسته اطلاعات | نوع اطلاعات | حد آستانه | بازه زمانی تهیه |
|---|---|---|---|
| داراییها، اموال و املاک و نقل و انتقال آنها | اطلاعات داراییها، اموال و املاک و همچنین نقل و انتقال آنها | اطلاعات کلیه املاک و انواع وسائط نقلیه (هوایی، دریایی، ریلی، جادهای، درون و برون شهری) و انواع ماشین آلات راه سازی و صنعتی و نقل و انتقال آنها | سالانه |
تبصره ۱_در مواردی که برای اقلام اطلاعاتی، آستانه تعیین شده است، ارسال اطلاعات برخط منوط به رسیدن اقلام اطلاعاتی به حد آستانه تعیین شده خواهد بود.
تبصره ۲_اقلام اطلاعاتی که فاقد حد آستانه میباشند میبایستی به صورت کامل و برخط ارسال شوند.
تبصره ۳_منظور از خرید و فروش کالا و خدمات و واردات و صادرات، معاملات فی ما بین اشخاص ثالث می باشد که اطلاعات آن را اشخاص دارنده اطلاعات در اختیار دارند.
تبصره ۴_سازمان مجاز است شاخص ها و حد آستانه مندرج در ماده (۸) این آیین نامه را تا بهمن ماه هر سال برای اجرا در سال شمسی بعد، بازنگری و تعدیل نماید و در صورت موافقت وزیر امور اقتصادی و دارایی شاخص های تعدیل شده را به عنوان حد آستانه جدید اعلام کند. شاخص ها و آستانه های اعلام شده تا اعلام تغییرات جدید به قوت خود باقی خواهند بود.
تبصره ۵_سازمان میتواند حسب ضرورت بازه زمانی دریافت اطلاعات مندرج در جدول موضوع ماده (۸) این آیین نامه را برای هر یک از اشخاص دارنده اطلاعات یا تمامی آنها،متناسب با نیاز اطلاعاتی خود،تغییر دهد.
تبصره ۶_در شرایطی که تجمیع اطلاعات با اعمال حد آستانه توسط مدیریت پایگاه های اطلاعاتی امکان پذیر نباشد،دارنده اصلی اطلاعات مکلف است کلیه اطلاعات را بدون در نظر گرفتن حد آستانه برای سازمان ارسال نماید.
تبصره ۷_دارندگان اطلاعات موظفند بسته های اطلاعاتی را حداکثر یک ماه و نیم پس از بازه زمانی مندرج در جدول موضوع ماده (۸) این آیین نامه تهیه و مطابق شیوه های تعیین شده در ماده (۷) این آیین نامه برای سازمان ارسال نمایند.
“فصل پنجم:جرائم”
ماده ۹_سازمان می تواند در صورت تشخیص عدم نیاز به اطلاعات موجود در پایگاه های اطلاعاتی موضوع این آیین نامه،نسبت به حذف و امحاء الکترونیکی اطلاعات مازاد بر نیاز و یا استفاده شده، اقدام نماید.
ماده ۱۰_ درصورتیکه به دلیل در اختیار قرار ندادن اطلاعات توسط اشخاص دارنده اطلاعات حسب مقررات این آیین نامه خسارت یا زیانی به دولت وارد شود، متخلف یا متخلفین علاوه بر مجازاتهای مقرر در قانون مسئول جبران خسارت وارده به دولت خواهند بود.
تبصره_مسئولیت صحت، اعتبار و اصالت اطلاعات ارائه شده به سازمان با اشخاص دارنده اطلاعات می باشد.
ماده ۱۱_حسب ماده (۲۷۹) قانون هرگونه دسترسی غیر مجاز و سوء استفاده از اطلاعات ثبت شده در پایگاه اطلاعات هویتی، عملکردی و دارایی مودیان مالیاتی در خصوص مسائلی غیر از فرایند تشخیص و وصول درآمد های مالیاتی یا افشای اطلاعات مزبور جرم است و مرتکب علاوه بر انفصال از خدمات دولتی و عمومی از دو تا پنج سال، به مجازات بیش از شش ماه تا دو سال حبس محکوم می شود.
این آیین نامه در ۱۱ ماده و ۱۵ تبصره تهیه و در تاریخ۱۳۹۵/۱۰/۱۵ به تصویب وزرای امور اقتصادی و دارایی و دادگستری رسید و از ابتدای سال ۱۳۹۵ لازم الاجرا خواهد بود.
علی طیب نیا_وزیر امور اقتصادی و دارایی
مصطفی پور محمدی_وزیر دادگستری