استاندارد افشای پایداری 1
الزامات کلی افشای اطلاعات مالی مرتبط با پایداری
هدف
1. هدف استاندارد افشای پایداری 1 الزامات کلی افشای اطلاعات مالی مرتبط با پایداری الزام واحد تجاری به افشای اطلاعاتی در مورد ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری است که برای استفادهکنندگان اصلی گزارشهای مالی با مقاصد عمومی هنگام تصمیمگیری در خصوص فراهم کردن منابع برای واحد تجاری مفید باشد.
2. اطلاعات در مورد ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری برای استفادهکنندگان اصلی مفید است زیرا توانایی واحد تجاری برای ایجاد جریانهای نقدی در کوتاهمدت، میانمدت و بلندمدت با تعاملات بین واحد تجاری و ذینفعان آن، جامعه، اقتصاد و محیط طبیعی در سراسر زنجیره ارزش واحد تجاری، ارتباط تنگاتنگی دارد. واحد تجاری و منابع و روابط در سراسر زنجیره ارزش آن، یک سیستم وابسته به هم را تشکیل میدهند که واحد تجاری در آن فعالیت میکند. وابستگیهای واحد تجاری به آن منابع و روابط و آثار واحد تجاری بر آن منابع و روابط، ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری را برای واحد تجاری ایجاد میکند.
3. این استاندارد واحد تجاری را ملزم میکند در مورد تمام ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری که بهطور معقول بر جریانهای نقدی واحد تجاری، دستیابی آن به تامین مالی یا هزینه سرمایه آن در کوتاهمدت، میانمدت یا بلندمدت تاثیرگذار باشد، اطلاعاتی را افشا کند. برای مقاصد این استاندارد، این ریسکها و فرصتها در مجموع به عنوان “ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری که بهطور معقول انتظار میرود بر چشمانداز واحد تجاری تاثیرگذار باشد” مورد اشاره قرار میگیرد.
4. این استاندارد همچنین نحوه تهیه و گزارش افشاهای مالی مرتبط با پایداری توسط واحد تجاری را تعیین میکند. این استاندارد الزامات کلی در خصوص محتوا و ارائه آن افشاها را به گونهای تعیین میکند که اطلاعات افشا شده برای استفادهکنندگان اصلی در تصمیمگیری در خصوص فراهمکردن منابع برای واحد تجاری مفید باشد.
دامنه کاربرد
5. واحد تجاری باید این استاندارد را برای تهیه و گزارشگری افشاهای مالی مرتبط با پایداری طبق استانداردهای افشای پایداری بهکار گیرد.
6. ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری که بهطور معقولی انتظار نمیرود بر چشمانداز واحد تجاری تأثیرگذار باشد، خارج از دامنه کاربرد این استاندارد است.
7. در سایر استانداردهای افشای پایداری، اطلاعاتی که واحد تجاری در خصوص ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری خاصی ملزم به افشا است، مشخص میشود.
8. واحد تجاری میتواند استانداردهای افشای پایداری را، صرفنظر از اینکه صورتهای مالی خود را طبق استانداردهای حسابداری یا دیگر چارچوبهای گزارشگری مالی تهیه میکند، به کار گیرد.
9. در این استاندارد از اصطلاحاتی استفاده میشود که برای واحدهای انتفاعی، از جمله واحدهای انتفاعی بخش عمومی مناسب است. اگر واحدهایی با فعالیتهای غیرانتفاعی در بخش خصوصی یا بخش عمومی، این استاندارد را بهکار بگیرند، ممکن است هنگام بهکارگیری استانداردهای افشای پایداری، نیاز به اصلاح برخی عناوین، سرفصلها و توضیحات داشته باشند.
مبانی نظری
10. برای اینکه اطلاعات مالی مرتبط با پایداری مفید باشد، باید مربوط باشد و آنچه که قصد ارائه آن را دارد، بهطور صادقانه بیان کند. این موارد ویژگیهای کیفی بنیادی اطلاعات مالی مفید مرتبط با پایداری هستند. چنانچه اطلاعات مالی مرتبط با پایداری، قابل مقایسه، قابل تأیید، به موقع و قابل فهم باشد، مفید بودن آن افزایش مییابد. این موارد ویژگیهای کیفی بهبود دهنده اطلاعات مالی مفید مرتبط با پایداری هستند (به پیوست ت مراجعه شود).
ارائه منصفانه
11. مجموعه کامل افشاهای مالی مرتبط با پایداری، باید تمام ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری که بهطور معقول انتظار میرود بر چشمانداز واحد تجاری تاثیرگذار باشد را بهطور منصفانه ارائه کند.
12. به منظور تشخیص ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری که بهطور معقول انتظار میرود بر چشمانداز واحد تجاری تاثیرگذار باشد، واحد تجاری باید بندهای ب1 تا ب12 را به کار گیرد.
13. ارائه منصفانه مستلزم این است که اطلاعات مربوط در مورد ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری که بهطور معقول انتظار میرود بر چشمانداز واحد تجاری تاثیرگذار باشد و همچنین بیان صادقانه آنها طبق اصول ذکر شده در این استاندارد افشا شود. به منظور دستیابی به بیان صادقانه، واحد تجاری باید تصویری کامل، بیطرفانه و صحیح از ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری ارائه کند.
14. اهمیت یک جنبه خاص از مربوط بودن است که مختص واحد تجاری است و در افشاهای مالی مرتبط با پایداری واحد تجاری، مبتنی بر ماهیت، میزان، یا ماهیت و میزان اقلامی است که اطلاعات به آنها مربوط میشود.
15. همچنین ارائه منصفانه واحد تجاری را ملزم میکند که:
الف. اطلاعات قابل مقایسه، قابل تأیید، به موقع و قابل فهم را افشا کند؛ و
ب . هنگامی که افشای اطلاعات پایداری مطابق با الزامات خاص استانداردهای افشای پایداری برای کمک به استفادهکنندگان گزارشهای مالی با مقاصد عمومی در درک آثار ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری بر جریانهای نقدی واحد تجاری، دستیابی آن به تامین مالی و هزینه سرمایه در کوتاهمدت، میانمدت و بلندمدت کافی نباشد، اطلاعات بیشتری را افشا کند.
16. فرض بر این است که بهکارگیری استانداردهای افشای پایداری، و در صورت لزوم افشاهای بیشتر (به بند 15(ب) مراجعه شود)، منجر به افشاهای مالی مرتبط با پایداری میشود که نتیجه آن دستیابی به ارائه منصفانه است.
اهمیت
17. واحد تجاری باید اطلاعات بااهمیت در مورد ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری را که بهطور معقول انتظار میرود بر چشمانداز واحد تجاری تاثیرگذار باشد، افشا کند.
18. در خصوص افشای اطلاعات مالی مرتبط با پایداری، اطلاعات در صورتی بااهمیت است که بهطور معقول انتظار رود حذف، ارائه نادرست یا غیرشفافکردن آن اطلاعات بر تصمیمات اتخاذ شده توسط استفادهکنندگان اصلی گزارشهای مالی با مقاصد عمومی بر اساس آن گزارشها، تأثیرگذار باشد. این گزارشها شامل صورتهای مالی و افشاهای مالی مرتبط با پایداری درباره یک واحد گزارشگر معین است.
19. به منظور تشخیص و افشای اطلاعات بااهمیت، واحد تجاری باید بندهای ب13 تا ب37 را به کار بگیرد.
واحد گزارشگر
20. افشاهای اطلاعات مالی مرتبط با پایداری واحد تجاری باید برای همان واحد گزارشگری باشد که صورتهای مالی برای آن تهیه میشود.
اطلاعات مرتبط
21. واحد تجاری باید اطلاعات را به گونهای ارائه کند که استفادهکنندگان گزارشهای مالی با مقاصد عمومی بتوانند با استفاده از آنها، روابط زیر را درک کنند:
الف. ارتباط بین اقلامی که اطلاعات به آنها مربوط است نظیر ارتباط بین ریسکها و فرصتهای گوناگون مرتبط با پایداری که بهطور معقول انتظار میرود بر چشمانداز واحد تجاری تاثیرگذار باشد؛ و
ب . ارتباط بین افشاهای ارائه شده توسط واحد تجاری:
1. درون افشاهای مالی مرتبط با پایداری – نظیر ارتباط بین افشاها در خصوص راهبری، راهبرد، مدیریت ریسک و معیارها و اهداف؛ و
2. بین افشاهای مالی مرتبط با پایداری و سایر گزارشهای مالی با مقاصد عمومی منتشر شده توسط واحد تجاری – نظیر صورتهای مالی واحد تجاری (به بندهای ب39 تا ب44 مراجعه شود).
22. واحد تجاری باید صورتهای مالی که افشاهای اطلاعات مالی مرتبط با پایداری به آن مربوط میشود را مشخص کند.
23. دادهها و مفروضات استفاده شده در تهیه افشاهای مالی مرتبط با پایداری باید با در نظر گرفتن الزامات استانداردهای حسابداری یا سایر چارچوبهای گزارشگری مالی مربوط، تا حد امکان، با دادهها و مفروضات استفاده شده در تهیه صورتهای مالی مربوط سازگار باشند.
24. هنگامی که واحد پول به عنوان واحد اندازهگیری در افشاهای مالی مرتبط با پایداری تعیین میشود، واحد تجاری باید از واحد پول گزارشگری صورتهای مالی خود استفاده کند.
محتوای اصلی
25. واحد تجاری باید درباره موارد زیر اطلاعاتی را افشا کند مگر اینکه، در شرایط خاصی، سایر استانداردهای افشای پایداری، افشاهای دیگری را مجاز یا الزامی کرده باشد:
الف. راهبری فرایندها، کنترلها و روشهای راهبری مورد استفاده واحد تجاری به منظور پایش و مدیریت ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری (به بندهای 26 و 27 مراجعه شود)؛
ب . راهبرد- رویکردی که واحد تجاری برای مدیریت ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری به کار میگیرد؛
پ . مدیریت ریسک- فرایندهای مورد استفاده واحد تجاری برای تشخیص، ارزیابی، اولولیتبندی و پایش ریسکهای مرتبط با پایداری (به بندهای 43 و 44 مراجعه شود)؛ و
ت . معیارها و اهداف- عملکرد واحد تجاری در خصوص ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری، شامل میزان پیشرفت در راستای دستیابی به اهدافی که واحد تجاری تعیین کرده است و یا به موجب قوانین یا مقررات، واحد تجاری ملزم به دستیابی به آنها است.
راهبری
26. هدف از افشاهای مالی مرتبط با پایداری در خصوص راهبری این است که استفادهکنندگان گزارشهای مالی با مقاصد عمومی بتوانند با استفاده از آنها، فرایندها، کنترلها و روشهای راهبری مورد استفاده واحد تجاری به منظور پایش، مدیریت و نظارت بر ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری را درک کنند.
27. برای دستیابی به این هدف، واحد تجاری باید اطلاعاتی درباره موارد زیر افشا کند:
الف. رکن (ارکان) راهبری (که میتواند شامل یک هیئت، کمیته یا نهادی معادل آن باشد که مسئول راهبری است) یا شخصی (اشخاصی) که مسئولیت نظارت بر ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری را دارد. بهطور خاص، واحد تجاری باید آن رکن (ارکان) یا شخص (اشخاص) را مشخص و درباره موارد زیر اطلاعاتی را افشا نماید:
1 . اینکه در خصوص ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری، مسئولیتها چگونه در اساسنامه، شرح وظایف و سایر ضوابط و مقررات مربوط به رکن (ارکان) یا شخص (اشخاص) مزبور منعکس میشود؛
2 . اینکه چگونه رکن (ارکان) یا شخص (اشخاص) مزبور تعیین میکند که مهارتها و شایستگیهای مناسب برای نظارت بر راهبردهای طراحیشده به منظور مواجهه با ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری وجود دارد یا قرار است به وجود بیاید؛
3 . اینکه چگونه و هر چند وقت یکبار، رکن (ارکان) یا شخص (اشخاص) مزبور از ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری، مطلع میشود؛
4 . اینکه چگونه رکن (ارکان) یا شخص (اشخاص) مزبور، هنگام نظارت بر راهبرد واحد تجاری، تصمیمات واحد تجاری درباره معاملات عمده، و فرایندها و سیاستهای مرتبط مدیریت ریسک آن، از جمله اینکه آیا رکن (ارکان) یا شخص (اشخاص) مزبور برقراری توازن مربوط به ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری را مدنظر قرار میدهد؛
5 . اینکه چگونه رکن (ارکان) یا شخص (اشخاص) مزبور بر تعیین اهداف مربوط به ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری نظارت میکند، و میزان پیشرفت در راستای دستیابی به آن اهداف را پایش میکند (به بند 51 مراجعه شود)، از جمله اینکه آیا در سیاستهای پاداش، به معیارهای عملکرد مرتبط توجه شده است یا خیر و اگر چنین است، به چه نحو این کار صورت گرفته است؛ و
ب . نقش مدیریت در فرآیندها، کنترلها و روشهای راهبری مورد استفاده برای نظارت، مدیریت و پایش ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری، از جمله اطلاعات مربوط به موارد زیر:
1. اینکه نقش مزبور به یک جایگاه یا کمیتهای معین در سطح مدیریتی خاصی واگذار شده است یا خیر و چگونه بر آن جایگاه یا کمیته نظارت میشود؛ و
2. اینکه مدیریت از کنترلها و روشهایی برای پشتیبانی از نظارت بر ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری استفاده میکند یا خیر و، اگر چنین است، چگونه این کنترلها و روشها با سایر بخشهای درونسازمانی یکپارچه میگردند.
راهبرد
28. هدف از افشاهای مالی مرتبط با پایداری در مورد راهبرد این است که استفادهکنندگان گزارشهای مالی با مقاصد عمومی بتوانند با استفاده از آنها، راهبرد واحد تجاری برای مدیریت ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری را درک کنند.
29. بهطور خاص، واحد تجاری باید اطلاعاتی را افشا کند که استفادهکنندگان گزارشهای مالی با مقاصد عمومی بتوانند با استفاده از آنها، موارد زیر را درک کنند:
الف. ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری که بهطور معقول انتظار میرود بر چشمانداز واحد تجاری تاثیرگذار باشد (به بندهای 30 و 31 مراجعه شود)؛
ب . آثار جاری و مورد انتظار آن ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری بر مدل کسب و کار و زنجیره ارزش واحد تجاری (به بند 32 مراجعه شود)؛
پ . آثار آن ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری بر راهبرد و تصمیمگیری واحد تجاری (به بند 33 مراجعه شود)؛
ت . آثار آن ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری بر وضعیت مالی، عملکرد مالی و جریانهای نقدی واحد تجاری برای دوره گزارشگری، و آثار مورد انتظار آنها بر وضعیت مالی، عملکرد مالی و جریانهای نقدی واحد تجاری در کوتاهمدت، میانمدت و بلندمدت، با در نظر گرفتن این موضوع که چگونه آن ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری در برنامهریزی مالی واحد تجاری لحاظ شدهاند (به بندهای 34 تا 40 مراجعه شود)؛ و
ث . تابآوری راهبرد و مدل کسبوکار واحد تجاری در برابر ریسکهای مرتبط با پایداری (به بندهای 41 و 42 مراجعه شود).
ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری
30. واحد تجاری باید اطلاعاتی افشا کند که استفادهکنندگان گزارشهای مالی با مقاصد عمومی بتوانند با استفاده از آنها، ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری که بهطور معقول انتظار میرود بر چشمانداز واحد تجاری تاثیرگذار باشد را درک کنند. بهطور خاص، واحد تجاری باید موارد زیر را افشا کند:
الف. توصیف ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری که بهطور معقول انتظار میرود بر چشمانداز واحد تجاری تاثیرگذار باشد؛
ب . تعیین افق زمانی – کوتاهمدت، میانمدت یا بلندمدت- که طی آن، بهطور معقول انتظار میرود آثار هر یک از آن ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری نمایان شود؛ و
پ . تعریف “کوتاهمدت”، “میانمدت” و “بلندمدت” توسط واحد تجاری و اینکه این تعاریف چگونه با افقهای برنامهریزی مورد استفاده واحد تجاری برای تصمیمگیریهای راهبردی پیوند خوردهاند.
31. افقهای زمانی کوتاهمدت، میانمدت و بلندمدت میتواند بین واحدهای تجاری مختلف متفاوت باشد و به عوامل زیادی بستگی دارد. از جمله این عوامل میتوان به ویژگیهای خاص صنعت، مانند جریانهای نقدی، چرخههای تجاری و سرمایهگذاری، افقهای برنامهریزی رایج مورد استفاده در صنعت واحد تجاری برای تصمیمگیری راهبردی و طرحهای تخصیص سرمایه، و افقهای زمانی که استفادهکنندگان گزارشهای مالی با مقاصد عمومی ارزیابیهای خود از واحدهای تجاری آن صنعت را طی آن انجام میدهند، اشاره کرد.
مدل کسب و کار و زنجیره ارزش
32. واحد تجاری باید اطلاعاتی افشا کند که استفادهکنندگان گزارشهای مالی با مقاصد عمومی بتوانند با استفاده از آنها، آثار جاری و مورد انتظار ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری بر مدل کسب و کار و زنجیره ارزش واحد تجاری را درک کنند. بهطور خاص، واحد تجاری باید موارد زیر را افشا کند:
الف. توصیف آثار جاری و مورد انتظار ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری بر مدل کسب و کار و زنجیره ارزش واحد تجاری؛ و
ب . توصیف اینکه ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری در کدام بخش از مدل کسب و کار و زنجیره ارزش واحد تجاری (برای مثال، مناطق جغرافیایی، امکانات و انواع داراییها) متمرکز شده است.
راهبرد و تصمیمگیری
33. واحد تجاری باید اطلاعاتی افشا کند که استفادهکنندگان گزارشهای مالی با مقاصد عمومی بتوانند با استفاده از آنها، آثار ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری را بر راهبرد و تصمیمگیری واحد تجاری درک کنند. بهطور خاص، واحد تجاری باید اطلاعاتی در خصوص موارد زیر افشا کند:
الف. نحوه مواجهه واحد تجاری با ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری، در راهبرد و تصمیمگیری خود؛
ب. پیشرفت در طرحهایی که در دورههای گزارشگری قبلی افشا شده است، شامل اطلاعات کمّی و کیفی؛ و
پ . برقراری توازن بین ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری توسط واحد تجاری (برای مثال، در تصمیمگیری درباره محل استقرار عملیات جدید، واحد تجاری ممکن است آثار محیط زیستی آن عملیات و فرصتهای شغلی که در جامعه ایجاد میکند، را در نظر گرفته باشد).
وضعیت مالی، عملکرد مالی و جریانهای نقدی
34. واحد تجاری باید اطلاعاتی افشا کند که استفادهکنندگان گزارشهای مالی با مقاصد عمومی بتوانند با استفاده از آنها:
الف. آثار ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری بر وضعیت مالی، عملکرد مالی و جریانهای نقدی واحد تجاری را برای دوره گزارشگری درک کنند (آثار مالی جاری)؛ و
ب . آثار مورد انتظار ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری بر وضعیت مالی، عملکرد مالی و جریانهای نقدی واحد تجاری در کوتاهمدت، میانمدت و بلندمدت، را با در نظر گرفتن اینکه چگونه ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری در برنامهریزی مالی واحد تجاری گنجانده شده است، درک کنند (آثار مالی مورد انتظار).
35. بهطور خاص، واحد تجاری باید اطلاعات کّمی و کیفی در خصوص موارد زیر افشا کند:
الف. اینکه چگونه ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری بر وضعیت مالی، عملکرد مالی و جریانهای نقدی دوره گزارشگری واحد تجاری تأثیر داشته است؛
ب . ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری مشخصشده در بند 35(الف) که احتمال دارد در دوره گزارشگری سالانه بعدی منجر به ریسک تعدیل بااهمیتی در مبالغ دفتری داراییها و بدهیهای گزارششده در صورتهای مالی گردد؛
پ . اینکه چگونه واحد تجاری انتظار دارد با توجه به راهبرد خود برای مدیریت ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری وضعیت مالی آن در کوتاهمدت، میانمدت و بلندمدت تغییر کند. این موضوع با در نظر گرفتن موارد زیر صورت میگیرد:
1. طرحهای سرمایهگذاری و واگذاری واحد تجاری (برای مثال، طرحهای مخارج سرمایهای، تحصیلها و واگذاریهای عمده، مشارکتهای خاص، تحول کسبوکار، نوآوری، حوزههای جدید کسب و کار و کنارگذاری داراییها)، شامل طرحهایی که واحد تجاری به لحاظ قراردادی نسبت به آنها متعهد نیست؛
2. منابع مالی برنامهریزیشده برای اجرای راهبرد واحد تجاری؛ و
ت . اینکه چگونه واحد تجاری انتظار دارد عملکرد مالی و جریانهای نقدی آن با توجه به راهبرد خود برای مدیریت ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری، در کوتاهمدت، میانمدت و بلندمدت تغییر کند.
36. هنگام ارائه اطلاعات به صورت کّمی، واحد تجاری میتواند یک مبلغ معین یا دامنهای از مبالغ را افشا کند.
37. در تهیه افشاها در مورد آثار مالی مورد انتظار یک ریسک یا فرصت مرتبط با پایداری، واحد تجاری باید:
الف. تمام اطلاعات معقول و قابلپشتیبانی که بدون هزینه یا تلاش بیش از نیاز، در تاریخ گزارشگری در دسترس واحد تجاری است، را استفاده کند (به بندهای ب8 تا ب10 مراجعه شود)؛ و
ب . از رویکردی که متناسب با مهارتها، قابلیتها و منابع در دسترس واحد تجاری در تهیه آن افشاها است، استفاده کند.
38. در شرایط زیر نیازی نیست واحد تجاری درباره آثار مالی جاری یا مورد انتظار یک ریسک یا فرصت مرتبط با پایداری اطلاعات کّمی ارائه کند:
الف. آن آثار به صورت جداگانه قابل تشخیص نباشند؛ یا
ب . سطح عدمقطعیت در اندازهگیری جهت برآورد آن آثار بسیار بالا باشد به نحوی که اطلاعات کمّی حاصل، مفید نباشد (به بندهای 77 تا 82 مراجعه شود).
39. علاوه بر این، در صورتی که واحد تجاری دارای مهارتها، قابلیتها یا منابع برای ارائه اطلاعات کمّی نباشد، نیازی نیست درباره آثار مالی مورد انتظار یک ریسک یا فرصت مرتبط با پایداری اطلاعات کّمی ارائه کند.
40. در صورتی که واحد تجاری با بهکارگیری معیار مندرج در بندهای 38 و 39 تشخیص دهد نیازی به ارائه اطلاعات کّمی درباره آثار مالی جاری یا مورد انتظار یک ریسک یا فرصت مرتبط با پایداری نیست، باید:
الف. توضیح دهد چرا اطلاعات کمّی را ارائه نکرده است؛
ب . در مورد آن آثار مالی، اطلاعات کیفی ارائه کند، از جمله اینکه اقلام اصلی، جمعهای اصلی و فرعی در صورتهای مالی مرتبط که احتمال دارد تحت تأثیر آن ریسک یا فرصت مرتبط با پایداری قرار گیرند یا تحت تأثیر قرار گرفته باشند، را مشخص کند؛ و
پ . درباره آثار مالی ترکیبی آن ریسک یا فرصت مرتبط با پایداری همراه با سایر ریسکها یا فرصتهای مرتبط با پایداری و سایر عوامل، اطلاعات کمّی ارائه کند، مگر اینکه واحد تجاری تشخیص دهد که اطلاعات کمّی درباره آثار مالی ترکیبی مفید نیست.
تابآوری
41. واحد تجاری باید اطلاعاتی افشا کند که استفادهکنندگان گزارشهای مالی با مقاصد عمومی بتوانند با استفاده از آنها، توانمندی واحد تجاری برای سازگاری با شرایط عدمقطعیت ناشی از ریسکهای مرتبط با پایداری را درک کنند. واحد تجاری باید یک ارزیابی کیفی و، در صورت لزوم، یک ارزیابی کمّی از تابآوری راهبرد و مدل کسب و کار خود در رابطه با ریسکهای عمده مرتبط با پایداری، از جمله اطلاعات درباره نحوه انجام ارزیابی و افق زمانی آن، افشا کند. هنگام ارائه اطلاعات کمّی، واحد تجاری ممکن است یک مبلغ معین یا دامنهای از مبالغ را افشا کند.
42. نوع اطلاعاتی که واحد تجاری ملزم است درباره تابآوری خود در برابر ریسکهای خاص مرتبط با پایداری افشا کند و نحوه تهیه آن افشاها، از جمله اینکه آیا تحلیل سناریو لازم است یا خیر، در سایر استانداردهای افشای پایداری تعیین میشود.
مدیریت ریسک
43. هدف از افشاهای مالی مرتبط با پایداری درباره مدیریت ریسک این است که استفادهکنندگان گزارشهای مالی با مقاصد عمومی بتوانند با استفاده از آنها:
الف. فرآیندهای واحد تجاری برای تشخیص، ارزیابی، اولویتبندی و پایش ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری را درک کنند؛ از جمله اینکه آن فرآیندها با فرآیند کلی مدیریت ریسک واحد تجاری یکپارچه شدهاند و در شکلگیری فرآیند کلی مدیریت ریسک موثر هستند یا خیر، و اگر اینطور است، چگونه؛ و
ب . ویژگیهای کلی ریسک واحد تجاری و فرآیندهای کلی مدیریت ریسک آن را مورد ارزیابی قرار دهند.
44. برای دستیابی به این هدف، واحد تجاری باید اطلاعاتی در خصوص موارد زیر افشا کند:
الف. فرآیندها و سیاستهای مرتبط که واحد تجاری برای تشخیص، ارزیابی، اولویتبندی و پایش ریسکهای مرتبط با پایداری استفاده میکند، از جمله اطلاعاتی درباره:
1. ورودیها و پارامترهای مورد استفاده واحد تجاری (برای مثال، اطلاعات در مورد منابع دادهها و دامنه عملیات تحت پوشش فرآیندها)؛
2. اینکه واحد تجاری از تحلیل سناریو برای تشخیص ریسکهای مرتبط با پایداری استفاده میکند یا خیر، و اگر اینطور است، چگونه؛
3. چگونگی ارزیابی ماهیت، احتمال و میزان آثار این ریسکها (برای مثال، استفاده یا عدماستفاده واحد تجاری از عوامل کیفی، آستانههای کمّی یا سایر معیارها)؛
4. اینکه واحد تجاری ریسکهای مرتبط با پایداری را نسبت به سایر انواع ریسکها در اولویت قرار میدهد یا خیر، و اگر اینطور است، چگونه؛
5. چگونگی پایش ریسکهای مرتبط با پایداری توسط واحد تجاری؛ و
6. اینکه واحد تجاری فرآیندهای مورد استفاده خود را نسبت به دوره گزارشگری قبل تغییر داده است یا خیر، و اگر اینطور است، چگونه؛
ب . فرآیندهایی که به منظور تشخیص، ارزیابی، اولویتبندی و پایش فرصتهای مرتبط با پایداری استفاده میکند؛ و
پ . میزان و چگونگی یکپارچه شدن فرآیندهای تشخیص، ارزیابی، اولویتبندی و پایش ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری با فرآیند کلی مدیریت ریسک واحد تجاری و تاثیر آن فرآیندها بر شکلگیری فرآیند کلی مدیریت ریسک.
معیارها و اهداف
45. هدف از افشاهای مالی مرتبط با پایداری در ارتباط با معیارها و اهداف این است که استفادهکنندگان گزارشهای مالی با مقاصد عمومی بتوانند با استفاده از آنها، چگونگی عملکرد واحد تجاری در ارتباط با ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری، از جمله میزان پیشرفت به سمت اهدافی که واحد تجاری تعیین کرده و همچنین اهدافی که طبق قانون یا مقررات ملزم به دستیابی به آنها است، را درک کنند.
46. واحد تجاری باید برای هر ریسک و فرصت مرتبط با پایداری که بهطور معقول انتظار میرود بر چشمانداز واحد تجاری تاثیرگذار باشد، موارد زیر را افشا کند:
الف. معیارهای الزام شده توسط استانداردهای افشای پایداری مربوط؛ و
ب . معیارهای مورد استفاده واحد تجاری برای اندازهگیری و پایش موارد زیر:
1. آن ریسک یا فرصت مرتبط با پایداری؛ و
2. عملکرد واحد تجاری در ارتباط با آن ریسک یا فرصت مرتبط با پایداری، از جمله میزان پیشرفت به سمت اهدافی که واحد تجاری تعیین کرده و همچنین اهدافی که طبق قانون یا مقررات ملزم به دستیابی به آنها است.
47. در نبود یک استاندارد افشای پایداری که بهطور مشخص برای یک ریسک یا فرصت مرتبط با پایداری کاربرد داشته باشد، واحد تجاری باید بندهای 57 و 58 را به منظور تشخیص معیارهای مربوط به کار گیرد.
48. معیارهای افشا شده توسط واحد تجاری با بهکارگیری بندهای 45 و 46، باید شامل معیارهای مرتبط با مدلهای کسب و کار خاص، فعالیتها یا سایر ویژگیهای مشترک تعیین کننده مشارکت در یک صنعت باشد.
49. در صورتی که واحد تجاری معیاری را که از منبعی خارج از استانداردهای افشای پایداری برگرفته است، افشا میکند، باید آن منبع و معیار برگرفته شده از آن را مشخص کند.
50. در صورتی که یک معیار توسط واحد تجاری ایجاد شده باشد، واحد تجاری باید اطلاعاتی در خصوص موارد زیر افشا کند:
الف. معیار چگونه تعریف شده است، از جمله اینکه با تعدیل یک معیار برگرفته شده از منبعی خارج از استانداردهای افشای پایداری تعیین شده است یا خیر، و اگر چنین است، کدام منبع و اینکه معیار افشا شده توسط واحد تجاری چه تفاوتی با معیار مشخص شده در آن منبع دارد؛
ب . اینکه معیار مزبور، معیاری مطلق است، معیاری است که نسبت به معیاری دیگر بیان میشود یا معیاری کیفی است (نظیر وضعیت قرمز، زرد کهربایی، سبز – یا RAG – در مدیریت پروژه)؛
پ . اینکه معیار مزبور توسط شخص ثالثی تأیید میشود یا خیر، و اگر چنین است، کدام شخص؛ و
ت . روشهای مورد استفاده به منظور محاسبه معیار و ورودیها برای محاسبه آن، از جمله محدودیتهای روشهای مورد استفاده و مفروضات عمده در نظر گرفتهشده.
51. واحد تجاری باید اطلاعاتی درباره اهدافی که برای پایش میزان پیشرفت در راستای دستیابی به مقاصد راهبردی خود تعیین کرده است، و همچنین اهدافی که طبق قانون یا مقررات ملزم به دستیابی به آنها است، را افشا کند. واحد تجاری باید برای هر هدف موارد زیر را افشا کند:
الف. معیار استفادهشده برای تعیین هدف و نیز برای پایش میزان پیشرفت در دستیابی به آن هدف؛
ب . هدف کمّی یا کیفی مشخصی که واحد تجاری تعیین کرده یا ملزم به دستیابی به آن است؛
پ . دورهای که هدف برای آن در نظر گرفته شده است؛
ت . دوره مبنا که میزان پیشرفت، نسبت به آن دوره اندازهگیری میشود؛
ث . نقاط عطف یا اهداف میانی؛
ح . عملکرد در مقایسه با هر یک از اهداف و تجزیه و تحلیل روندها یا تغییرات در عملکرد واحد تجاری؛ و
چ . هر گونه بازنگری در اهداف و توضیح در خصوص آن بازنگریها.
52. تعریف و محاسبه معیارها، از جمله معیارهای مورد استفاده برای تعیین اهداف واحد تجاری و پایش میزان پیشرفت در دستیابی به آن اهداف، باید در طول زمان یکنواخت باشد. اگر یک معیار دوباره تعریف یا جایگزین شود، واحد تجاری باید بند ب52 را به کار بگیرد.
53. واحد تجاری باید معیارها و اهداف را با استفاده از عبارتها و توصیفهای معنادار، روشن و دقیق تعریف و برچسب گذاری کند.
الزامات کلی
منابع راهنما
تشخیص ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری
54. واحد تجاری در تشخیص ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری که به طور معقول انتظار میرود بر چشمانداز آن تاثیرگذار باشد، باید استانداردهای افشای پایداری را بهکار گیرد.
55. علاوه بر استانداردهای افشای پایداری:
الف. واحد تجاری باید قابلیت بهکارگیری موضوعات افشای مندرج در استانداردهای مبتنی بر صنعت هیئت استانداردهای حسابداری پایداری را مدنظر قرار دهد و به آن اشاره کند. واحد تجاری ممکن است به این نتیجه برسد که موضوعات افشای مندرج در استانداردهای هیئت استانداردهای حسابداری پایداری با توجه به شرایط واحد تجاری، برای آن قابل بهکارگیری نیست؛
ب . واحد تجاری ممکن است قابلیت بهکارگیری موارد زیر را نیز مدنظر قرار دهد و به آن اشاره کند:
1. راهنمای بهکارگیری چارچوب هیئت استانداردهای افشای اقلیمی برای افشاهای مربوط به آب و تنوع زیستی – (که در مجموع به عنوان راهنمای بهکارگیری چارچوب هیئت استانداردهای افشای اقلیمی مورد اشاره قرار میگیرد).
2 . آخرین بیانیههای سایر نهادهای تدوینکننده استاندارد که الزامات آنها برای برآورده کردن نیازهای استفادهکنندگان گزارشهای مالی با مقاصد عمومی طراحی شده است؛ و
3 . ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری مشخص شده توسط واحدهای تجاری که در همان صنایع یا مناطق جغرافیایی فعالیت میکنند.
تشخیص الزامات افشای قابل کاربرد
56. واحد تجاری برای تشخیص الزامات افشای قابل کاربرد در مورد ریسک یا فرصت مرتبط با پایداری که بهطور معقول انتظار میرود بر چشمانداز آن تاثیرگذار باشد، باید استاندارد افشای پایداری که بهطور خاص در مورد آن ریسک یا فرصت مرتبط با پایداری کاربرد دارد را به کار گیرد.
57. در نبود یک استاندارد افشای پایداری که بهطور مشخص برای یک ریسک یا فرصت مرتبط با پایداری کاربرد داشته باشد، واحد تجاری باید برای تشخیص اطلاعات زیر از قضاوت استفاده کند:
الف. اطلاعاتی که به تصمیمگیری استفادهکنندگان گزارشهای مالی با مقاصد عمومی مربوط است؛ و
ب . اطلاعاتی که ریسک یا فرصت مرتبط با پایداری واحد تجاری را بهطور صادقانه بیان میکند.
58. برای انجام قضاوت توصیف شده در بند 57:
الف. واحد تجاری باید قابلیت بهکارگیری معیارهای مرتبط با موضوعات افشای مندرج در استانداردهای هیئت استانداردهای حسابداری پایداری را مدنظر قرار دهد و به آن اشاره کند. واحد تجاری ممکن است به این نتیجه برسد که معیارهای مشخص شده در استانداردهای هیئت استانداردهای حسابداری پایداری با توجه به شرایط واحد تجاری، برای آن قابل بهکارگیری نیست؛
ب . واحد تجاری ممکن است، قابلیت کاربرد موارد زیر را تا حدی که با استانداردهای افشای پایداری در تضاد نباشد، مدنظر قرار دهد و به آن اشاره کند:
1. راهنمای بهکارگیری چارچوب هیئت استانداردهای افشای اقلیمی.
2 . آخرین بیانیههای سایر نهادهای تدوینکننده استاندارد که الزامات آنها برای برآورده کردن نیازهای اطلاعاتی استفادهکنندگان گزارشهای مالی با مقاصد عمومی طراحی شده است؛ و
3 . اطلاعات، شامل معیارهای افشا شده توسط واحدهای تجاری که در همان صنایع یا مناطق جغرافیایی فعالیت میکنند.
پ . واحد تجاری ممکن است قابلیت کاربرد منابع مشخص شده در پیوست پ را، تا حدی که این منابع به واحد تجاری در دستیابی به اهداف این استاندارد کمک میکند (به بندهای 1 تا 4 مراجعه شود) و با استانداردهای افشای پایداری در تضاد نیست، مدنظر قرار دهد و به آن اشاره کند.
افشای اطلاعات درباره منابع راهنما
59. واحد تجاری باید موارد زیر را مشخص کند:
الف. استانداردها، بیانیهها، رویههای صنعت و سایر منابع راهنما که واحد تجاری در تهیه افشاهای مالی مرتبط با پایداری خود از آنها استفاده کرده است، از جمله مشخص کردن موضوعات افشای استانداردهای هیئت استانداردهای حسابداری پایداری، در صورت کاربرد؛ و
ب . صنعت (صنایع) مشخص شده در استانداردهای افشای پایداری، استانداردهای هیئت استانداردهای حسابداری پایداری یا دیگر منابع راهنمای مرتبط با صنعت (صنایع) خاص که واحد تجاری در تهیه افشاهای مالی مرتبط با پایداری خود از آنها استفاده کرده است، از جمله مشخص کردن معیارهای قابل کاربرد.
محل درج اطلاعات
60. واحد تجاری ملزم است اطلاعات الزامی طبق استانداردهای افشای پایداری را به عنوان بخشی از گزارشهای مالی با مقاصد عمومی افشا کند.
61. افشاهای مالی مرتبط با پایداری باید در “گزارش افشاهای مالی مرتبط با پایداری” افشا شود.
62. واحد تجاری باید اطمینان حاصل کند که افشاهای مالی مرتبط با پایداری به وضوح قابل تشخیص است و توسط اطلاعات اضافی غیرشفاف ارائه نشده است (به بند ب27 مراجعه شود).
63. اطلاعات الزامی توسط استانداردهای افشای پایداری ممکن است در “گزارش افشاهای مالی مرتبط با پایداری” به صورت عطف متقابل به گزارش دیگری که توسط واحد تجاری منتشر شده است، ارائه شود. در این صورت، واحد تجاری باید الزامات بندهای ب45 تا ب47 را رعایت کند.
زمانبندی گزارشگری
64. واحد تجاری باید افشاهای مالی مرتبط با پایداری خود را به صورت همزمان با صورتهای مالی مربوط گزارش کند. افشاهای مالی مرتبط با پایداری واحد تجاری باید برای همان دوره گزارشگری صورتهای مالی باشد.
65. واحد تجاری معمولا افشاهای مالی مرتبط با پایداری را برای یک دوره 12 ماهه تهیه می کند.
66. هنگامی که واحد تجاری پایان دوره گزارشگری خود را تغییر میدهد و افشاهای مالی مرتبط با پایداری را برای دورهای طولانیتر یا کوتاهتر از 12 ماه ارائه میکند، باید موارد زیر را افشا کند:
الف. دوره تحت پوشش افشاهای مالی مرتبط با پایداری؛
ب . دلیل استفاده از دوره طولانیتر یا کوتاه¬تر؛ و
پ . این واقعیت که مبالغ افشا شده در افشاهای مالی مرتبط با پایداری بهطور کامل قابل مقایسه نیستند.
67. در صورتیکه پس از پایان دوره گزارشگری و قبل از تاریخ تایید افشاهای مالی مرتبط با پایداری برای انتشار، واحد تجاری اطلاعاتی در مورد شرایط موجود در پایان دوره گزارشگری دریافت کند، باید با توجه به اطلاعات جدید به دست آمده، افشاهای مربوط به آن شرایط را به روز کند.
68. در صورتیکه انتظار میرود عدم افشای اطلاعات مربوط به معاملات، سایر رویدادها و شرایط واقع شده پس از پایان دوره گزارشگری و قبل از تاریخ تایید افشاهای مالی مرتبط با پایداری برای انتشار، بر تصمیمات استفاده¬کنندگان اصلی گزارش¬های مالی با مقاصد عمومی که بر مبنای آن گزارشها اتخاذ می¬شوند، تأثیرگذار باشد، واحد تجاری باید این اطلاعات را افشا کند.
69. در این استاندارد الزامی در رابطه با اینکه کدام واحدهای تجاری ملزم به ارائه افشاهای مالی میاندورهای مرتبط با پایداری هستند، یا تناوب افشای آن، یا مدت زمان بعد از پایان دوره میانی که باید افشا صورت گیرد تعیین نمی¬شود. معمولاً مراجع قانونی، آن گروه از واحدهای تجاری را که اوراق سهام یا اوراق مشارکت آنها به عموم عرضه میشود، ملزم به تهیه و ارائه گزارش مالی میاندورهای میکنند. بند ب48 برای کلیه واحدهای تجاری که به صورت اختیاری یا اجباری افشاهای مالی میاندورهای مرتبط با پایداری را طبق استانداردهای افشای پایداری منتشر میکنند، کاربرد دارد.
اطلاعات مقایسهای
70. واحد تجاری باید اطلاعات مقایسهای مربوط به دوره قبل را برای تمام مبالغ افشا شده در دوره گزارشگری افشا کند، مگر اینکه سایر استانداردهای افشای پایداری، الزامات دیگری را مجاز یا الزامی کرده باشد. هنگامی که چنین اطلاعاتی برای درک افشاهای مالی مرتبط با پایداری در دوره گزارشگری مفید باشد، واحد تجاری باید اطلاعات مقایسهای را برای اطلاعات مالی تشریحی و توصیفی مرتبط با پایداری نیز افشا کند (به بندهای ب49 تا ب59 مراجعه شود).
71. مبالغ گزارش شده در افشاهای مالی مرتبط با پایداری ممکن است، برای مثال، با معیارها و اهداف یا با آثار مالی فعلی یا مورد انتظار فرصتها و ریسکهای مرتبط با پایداری مرتبط باشد.
بیان مطابقت با الزامات استانداردهای افشای پایداری
72. واحد تجاری که افشاهای مالی مرتبط با پایداری را با رعایت تمام الزامات در استانداردهای افشای پایداری تهیه میکند، باید با عبارتی صریح و بی قید و شرط، این مطابقت را افشا کند. واحد تجاری نباید افشاهای مالی مرتبط با پایداری را مطابق با استانداردهای افشای پایداری توصیف کند، مگر اینکه آن افشاها با تمام الزامات استانداردهای افشای پایداری مطابقت داشته باشد.
73. در صورتیکه قوانین و مقررات، واحد تجاری را از افشای اطلاعاتی که طبق استاندارد افشای پایداری ملزم به افشای آن است، منع کند، طبق این استاندارد، واحد تجاری ملزم به افشای آن اطلاعات نیست (به بند ب33 مراجعه شود). همچنین، در صورتیکه واحد تجاری ملزم به افشای اطلاعاتی در مورد فرصت مرتبط با پایداری طبق استاندارد افشای پایداری است، اما به دلیل حساسیت تجاری آن اطلاعات، مجاز به افشای آن اطلاعات نیست (به بندهای ب34 تا ب37 مراجعه شود)، طبق این استاندارد، واحد تجاری الزامی به افشای آن اطلاعات ندارد. در چنین شرایطی، واحد تجاری از ادعای انطباق با استانداردهای افشای پایداری منع نمی شود.
قضاوتها، عدمقطعیتها و اشتباهات
قضاوتها
74. واحد تجاری باید اطلاعاتی را افشا کند تا استفادهکنندگان گزارشهای مالی با مقاصد عمومی بتوانند با استفاده از آنها، قضاوتهایی را، به جز قضاوتهای مستلزم برآورد مبالغ (به بند 77 مراجعه شود) که واحد تجاری در فرآیند تهیه افشاهای مالی مرتبط با پایداری انجام داده است و عمدهترین تأثیر را بر اطلاعات مندرج در آن افشاها دارند، درک کنند.
75. واحد تجاری در فرآیند تهیه افشاهای مالی مرتبط با پایداری، به جز قضاوتهای مستلزم برآورد، قضاوتهای گوناگونی انجام میدهد که میتواند تاثیر عمدهای بر اطلاعات گزارش شده در افشاهای مالی مرتبط با پایداری واحد تجاری داشته باشد. برای مثال، واحد تجاری در خصوص موارد زیر قضاوتهایی انجام میدهد:
الف. تشخیص ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری که بهطور معقول انتظار میرود بر چشمانداز واحد تجاری تاثیرگذار باشد؛
ب . تعیین منابع راهنما برای اجرا، طبق بندهای 54 تا 58؛
پ . تشخیص اطلاعات بااهمیت برای درج در افشاهای مالی مرتبط با پایداری؛ و
ت . ارزیابی اینکه آیا یک رویداد یا تغییر در شرایط، عمده است و آیا مستلزم ارزیابی مجدد دامنه تمام ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری متاثر از آن در طول زنجیره ارزش واحد تجاری است (به بند ب11 مراجعه شود).
76. در سایر استانداردهای افشای پایداری ممکن است افشای برخی از اطلاعات که به طریقی دیگر، واحد تجاری طبق بند 74 ملزم به افشای آن است، الزامی شده باشد.
عدم قطعیت در اندازهگیری
77. واحد تجاری باید اطلاعاتی را افشا کند که استفادهکنندگان گزارشهای مالی با مقاصد عمومی بتوانند با استفاده از آنها، عمدهترین عدمقطعیتهای موثر بر مبالغ گزارششده در افشاهای مالی مرتبط با پایداری را درک کنند.
78. واحد تجاری باید:
الف. مبالغ افشا شده که در معرض سطح بالایی از عدمقطعیت در اندازهگیری هستند را مشخص کند؛ و
ب . در ارتباط با هر مبلغ مشخص شده طبق بند 78(الف)، اطلاعاتی در خصوص موارد زیر افشا کند:
1. منابع عدمقطعیت در اندازهگیری، برای مثال، وابستگی مبلغ به پیامد یک رویداد آتی، تکنیک اندازهگیری یا در دسترس بودن و کیفیت دادههای حاصل از زنجیره ارزش واحد تجاری؛ و
2. مفروضات، تخمینها و قضاوتهایی که واحد تجاری در اندازهگیری آن مبلغ انجام داده است.
79. هنگامی که مبالغ گزارش شده در افشاهای مالی مرتبط با پایداری بهطور مستقیم قابل اندازه¬گیری نباشد و فقط قابل برآورد باشد، عدمقطعیت در اندازه گیری به وجود می¬آید. در برخی موارد، یک برآورد مستلزم مفروضاتی در مورد رویدادهای احتمالی آتی دارای پیامدهای نامطمئن است. استفاده از برآوردهای معقول بخش ضروری تهیه افشاهای مالی مرتبط با پایداری است و در صورتی که برآوردها بهطور صحیح توصیف و تبیین شوند، مفید بودن اطلاعات کاهش نمی¬یابد. حتی سطح بالایی از عدمقطعیت در اندازه¬گیری، لزوماً از ارائه اطلاعات مفید توسط این برآوردها جلوگیری نمیکند.
80. الزام مندرج در بند 77 برای یک واحد تجاری جهت افشای اطلاعات در مورد عدمقطعیتهای مؤثر بر مبالغ گزارش شده در افشاهای مالی مرتبط با پایداری، به برآوردهایی مربوط میشود که نیازمند مشکلترین، ذهنیترین یا پیچیدهترین قضاوتها توسط واحد تجاری است. با افزایش تعداد متغیرها و مفروضات، این قضاوتها ذهنیتر و پیچیدهتر میشوند و بر این اساس عدمقطعیت موثر بر مبالغ گزارششده در افشاهای مالی مرتبط با پایداری افزایش مییابد.
81. نوع و میزان اطلاعاتی که واحد تجاری ممکن است نیاز به افشای آن داشته باشد، بسته به ماهیت مبلغ گزارششده در افشاهای مالی مرتبط با پایداری – منابع عدمقطعیت و عوامل مؤثر بر آن و دیگر شرایط – متفاوت است. مثالهایی از نوع اطلاعاتی که ممکن است ضرورت داشته باشد واحد تجاری آنها را افشا کند عبارتند از:
الف. ماهیت فرض یا دیگر منابع عدمقطعیت در اندازهگیری؛
ب . حساسیت مبلغ افشا شده نسبت به روشها، مفروضات و برآوردهای زیربنای محاسبه آن، شامل دلایل حساسیت؛
پ . میزان مورد انتظار برطرفشدن عدمقطعیت و دامنه پیامدهای معقول ممکن برای مبلغ افشا شده؛ و
ت . توضیح تغییرات ایجاد شده در مفروضات قبلی مبلغ افشا شده، در صورتی که عدمقطعیت برطرف نشده باشد.
82. در سایر استانداردهای افشای پایداری ممکن است افشای برخی از اطلاعات که به طریقی دیگر، واحد تجاری طبق بندهای 77 و 78 ملزم به افشای آن است، الزامی شده باشد.
اشتباهات
83. واحد تجاری باید اشتباهات بااهمیت دوره قبل را با تجدید ارائه مبالغ مقایسه ای افشا شده دوره(های) قبل اصلاح کند، مگر اینکه انجام این کار عملی نباشد.
84. اشتباهات دورههای قبل عبارتند از عدم ارائه و ارائه نادرست در افشاهای مالی مرتبط با پایداری یک یا چند دوره قبل واحد تجاری. چنین اشتباهاتی به دلیل ناتوانی در استفاده یا استفاده نادرست از اطلاعات قابل اتکایی است که:
الف. در زمان تایید افشاهای مالی مرتبط با پایداری آن دورهها به منظور انتشار، در دسترس بوده است؛ و
ب . بطور معقول انتظار میرود برای تهیه آن افشاها، کسب گردیده و در نظر گرفته شده باشد.
85. اصلاح اشتباهات با تغییر در برآوردها تفاوت دارد. برآوردها تخمین¬هایی هستند که واحد تجاری در صورت مشخص شدن اطلاعات بیشتر، ممکن است نیاز به بازنگری داشته باشد.
86. اگر واحد تجاری اشتباه بااهمیتی را در افشاهای مالی مرتبط با پایداری دوره قبلی خود تشخیص دهد، باید بندهای ب55 تا ب59 را به کار گیرد.
پیوست الف: تعریف اصطلاحات
این پیوست بخش جدانشدنی استاندارد الزامات کلی افشای اطلاعات مالی مرتبط با پایداری است و همانند سایر بخشهای استاندارد لازمالاجرا است.
استانداردهای افشای پایداری
استانداردهای افشای پایداری مصوب سازمان حسابرسی.
استفادهکنندگان
به قسمت استفادهکنندگان اصلی گزارشگری مالی با مقاصد عمومی (استفادهکنندگان اصلی) مراجعه شود. این دو تعریف به یک مفهوم اشاره میکنند.
استفادهکنندگان اصلی گزارشگری مالی با مقاصد عمومی (استفادهکنندگان اصلی)
سرمایهگذاران، وامدهندگان و سایر اعتباردهندگان فعلی و بالقوه.
اطلاعات بااهمیت
در خصوص افشاهای مالی مرتبط با پایداری، اطلاعات در صورتی بااهمیت است که بهطور معقول انتظار رود حذف، ارائه نادرست یا پنهانکردن آن اطلاعات بر تصمیماتی که توسط استفادهکنندگان اصلی گزارشهای مالی با مقاصد عمومی که بر اساس آن گزارشها اتخاذ میشود، تأثیرگذار باشد. این گزارشها شامل صورتهای مالی و افشاهای مالی مرتبط با پایداری درباره یک واحد گزارشگر معین است.
افشاهای مالی مرتبط با پایداری
شکل خاصی از گزارشهای مالی با مقاصد عمومی است که فراهمکننده اطلاعاتی در مورد ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری واحد گزارشگر است که بهطور معقول انتظار میرود بر جریانهای نقدی واحد تجاری، دستیابی آن به تامین مالی یا هزینه سرمایه آن در کوتاهمدت، میان مدت یا بلندمدت تاثیرگذار باشد. این اطلاعات شامل اطلاعاتی درباره راهبری، راهبرد و مدیریت ریسک واحد تجاری، و معیارها و اهداف مربوط است.
تحلیل سناریو
فرایند تشخیص و ارزیابی محدوده بالقوهای از پیامدهای رویدادهای آتی در شرایط عدم قطعیت است.
زنجیره ارزش
محدوده کاملی از تعاملات، منابع و روابط مربوط به مدل کسب و کار واحد گزارشگر و محیط بیرونی که در آن فعالیت میکند.
زنجیره ارزش شامل تعاملات، منابع و روابطی است که یک واحد تجاری برای تولید محصولات یا ارائه خدمات خود – از ایده اولیه تا تحویل، مصرف و پایان عمر آنها – استفاده و بر آنها تکیه میکند و شامل موارد زیر است:
• تعاملات، منابع و روابطی که در عملیات واحد تجاری وجود دارند، از قبیل منابع انسانی؛
• تعاملات، منابع و روابطی که در مسیر عرضه، بازاریابی و توزیع آن قرار دارند، مانند تامین مواد و خدمات، فروش و تحویل محصولات و خدمات؛ و
• محیطهای مالی، جغرافیایی، ژئوپلیتیک (جغرافیای سیاسی) و نظارتی که واحد تجاری در آن فعالیت میکند.
غیرعملی
بهکارگیری یک الزام زمانی غیرعملی است که واحد تجاری نتواند پس از انجام هر تلاش معقولی آن را به کار بگیرد.
گزارشهای مالی با مقاصد عمومی
گزارشهایی که در مورد واحد گزارشگر اطلاعات مالی ارائه میکنند که برای استفادهکنندگان اصلی در تصمیمگیری بابت تامین منابع برای واحد تجاری، مفید هستند. این تصمیمات موارد زیر را در بر میگیرد:
الف) خرید، فروش یا نگهداری ابزارهای مالکانه و ابزارهای بدهی؛
ب) اعطای تسهیلات و انواع دیگر اعتبار؛ یا
پ) اعمال حق رای یا نوع دیگری از نفوذ بر اقدامات مدیریت که بر استفاده از منابع اقتصادی واحد تجاری تأثیرگذار است.
گزارشهای مالی با مقاصد عمومی شامل صورتهای مالی با مقاصد عمومی و افشاهای مالی مرتبط با پایداری واحد تجاری است اما محدود به آن نمیشود.
مدل کسب و کار
سیستم واحد تجاری برای تبدیل دادهها از طریق فعالیتهای واحد تجاری به ستاندهها و پیامدها که هدف آن تحقق مقاصد راهبردی واحد تجاری و ایجاد ارزش برای واحد تجاری و در نتیجه ایجاد جریانهای نقدی در کوتاهمدت، میانمدت و بلندمدت است.
موضوع افشا
ریسک یا فرصت خاص مرتبط با پایداری که مبتنی بر فعالیتهای انجام شده توسط واحدهای تجاری در یک صنعت خاص است و در استانداردهای افشای پایداری یا استانداردهای مبتنی بر صنعت هیئت استانداردهای حسابداری پایداری مشخص شده است.
واحد گزارشگر
واحد تجاری که صورتهای مالی با مقاصد عمومی تهیه میکند.
پیوست ب: راهنمای بهکارگیری
این پیوست بخش جداییناپذیر استاندارد الزامات کلی افشای اطلاعات مالی مرتبط با پایداری است و همانند سایر بخشهای استاندارد، لازمالاجرا است.
ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری (بندهای 11 و 12)
ب1. این استاندارد واحد تجاری را ملزم میکند اطلاعاتی را در مورد تمام ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری که بهطور معقول انتظار میرود بر جریانهای نقدی واحد تجاری، دستیابی آن به تامین مالی یا هزینه سرمایه آن در کوتاهمدت، میانمدت یا بلندمدت تاثیرگذار باشد، افشا کند (این ریسکها و فرصتها به عنوان “ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری که بهطور معقول انتظار میرود بر چشمانداز واحد تجاری تاثیرگذار باشد” مورد اشاره قرار میگیرد) (به بند 3 مراجعه شود).
ب2. ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری واحد تجاری حاصل تعاملات بین واحد تجاری و ذینفعان آن، جامعه، اقتصاد و محیط طبیعی در سراسر زنجیره ارزش واحد تجاری است. این تعاملات که میتواند مستقیم و غیرمستقیم باشد- منتج از بهکارگیری مدل کسب و کار واحد تجاری برای دستیابی به مقاصد راهبردی واحد تجاری و محیط خارجی است که واحد تجاری در آن فعالیت میکند.
این تعاملات در درون یک سیستم وابسته به هم رخ میدهد که در آن، واحد تجاری برای ایجاد جریانهای نقدی، به منابع و روابط در سراسر زنجیره ارزش خود وابسته است و از طریق فعالیتها و ستاندههای خود بر آن منابع و روابط، به صورت حفظ، بازسازی و توسعه آن منابع و روابط یا تخریب و فرسودگی آنها، تأثیر میگذارد. این وابستگیها و آثار ممکن است منجر به ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری شود که بهطور معقول انتظار میرود بر جریانهای نقدی واحد تجاری، دستیابی آن به تامین مالی یا هزینه سرمایه آن در کوتاهمدت، میانمدت یا بلندمدت تاثیرگذار باشد.
ب3. برای مثال، اگر مدل کسبوکار واحد تجاری به یک منبع طبیعی مانند آب – وابسته باشد، واحد تجاری میتواند هم بر کیفیت، در دسترس بودن و مقرون به صرفه بودن آن منبع تأثیر بگذارد و هم تحت تأثیر قرار گیرد. بهطور خاص، تنزل کیفیت یا تهیشدن آن منبع به دلیل فعالیتهای خود واحد تجاری یا دیگر عوامل میتواند ریسک اختلال در عملیات واحد تجاری ایجاد کند و بر مدل کسب و کار یا راهبرد واحد تجاری تأثیر بگذارد و در نهایت میتواند بر عملکرد مالی و وضعیت مالی واحد تجاری تأثیر منفی بگذارد. در مقابل، بازسازی و حفظ آن منبع به دلیل فعالیتهای خود واحد تجاری یا دیگر عوامل میتواند بر واحد تجاری تأثیر مثبت بگذارد.
همچنین، اگر واحد تجاری در یک بازار به شدت رقابتی فعالیت کند و برای دستیابی به مقاصد راهبردی خود به نیروی کار بسیار متخصص نیاز داشته باشد، موفقیت آتی واحد تجاری احتمالاً به توانایی آن در جذب و حفظ آن منبع بستگی خواهد داشت. در عین حال، این توانایی تا حدی به سیاستهای استخدامی واحد تجاری – مانند اینکه آیا واحد تجاری برای آموزش و رفاه کارکنان سرمایهگذاری میکند – و سطوح رضایت، مشارکت و حفظ کارکنان بستگی دارد. این مثالها رابطه نزدیک بین ارزشی را که واحد تجاری برای دیگران ایجاد یا حفظ میکند یا تحلیل میبرد و توانایی آن واحد تجاری برای موفقیت و دستیابی به اهداف را نشان میدهد.
ب4. منابع و روابطی که واحد تجاری به آنها وابسته است و از طریق فعالیتها و ستاندههای خود بر آن منابع و روابط تأثیر میگذارد، میتوانند به شکلهای متفاوتی مانند طبیعی، تولیدی، فکری، انسانی، اجتماعی یا مالی باشند. منابع و روابط میتوانند درونسازمانی باشند مانند نیروی کار واحد تجاری، دانش فنی یا فرآیندهای سازمانی آن یا می توانند برونسازمانی باشند مانند مواد و خدماتی که واحد تجاری باید به آنها دسترسی داشته باشد یا روابطی که با تامینکنندگان، توزیعکنندگان و مشتریان دارد. علاوه بر این، منابع و روابط شامل منابع و روابط شناساییشده به عنوان دارایی در صورتهای مالی واحد تجاری است، اما محدود به آن نمیشود.
ب5. وابستگیها و آثار واحد تجاری، به منابعی که واحد تجاری مستقیماً با آنها درگیر است و به روابط مستقیم واحد تجاری محدود نمیشود. این وابستگیها و آثار به منابع و روابط در سراسر زنجیره ارزش واحد تجاری نیز مربوط میشود. برای مثال، این وابستگیها و آثار میتوانند به مسیرهای عرضه و توزیع واحد تجاری، آثار مصرف و واگذاری محصولات واحد تجاری و منابع تامین مالی و سرمایهگذاریهای واحد تجاری، از جمله سرمایهگذاری در واحدهای تجاری وابسته و مشارکتهای خاص مرتبط باشند.
در صورتی که شرکای تجاری یک واحد تجاری در سراسر زنجیره ارزش، با ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری مواجه شوند، واحد تجاری ممکن است در معرض پیامدهای ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری خود قرار گیرد.
تشخیص ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری
ب6. واحد تجاری باید از تمام اطلاعات معقول و قابلپشتیبانی که بدون هزینه یا تلاش بیش از نیاز، در تاریخ گزارشگری در دسترس واحد تجاری است، برای موارد زیر استفاده کند (به بندهای ب8 تا ب10 مراجعه شود):
الف. تشخیص ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری که بهطور معقول انتظار میرود بر چشمانداز واحد تجاری تاثیرگذار باشد؛ و
ب . تعیین دامنه زنجیره ارزش واحد تجاری، شامل گستردگی و ترکیب آن، در رابطه با هر یک از آن ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری.
ب7. در تشخیص ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری که بهطور معقول انتظار میرود بر چشمانداز واحد تجاری تاثیرگذار باشد، واحد تجاری باید الزامات مربوط به منابع راهنمای مندرج در بندهای 54 و 55 را بهکار گیرد.
اطلاعات معقول و قابل پشتیبانی
ب8. اطلاعات معقول و قابلپشتیبان مورد استفاده واحد تجاری در تهیه افشاهای مالی مرتبط با پایداری باید عوامل مختص واحد تجاری و همچنین شرایط عمومی در محیط خارجی، را پوشش دهد. در برخی موارد مانند تشخیص ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری که بهطور معقول انتظار میرود بر چشمانداز واحد تجاری تاثیرگذار باشد.
اطلاعات معقول و قابلپشتیبان شامل اطلاعاتی درباره رویدادهای گذشته، شرایط فعلی و پیشبینی شرایط آتی است. سایر استانداردهای افشای پایداری ممکن است اطلاعات معقول و قابلپشتیبان را در موارد خاص مشخص کند.
ب9. واحد تجاری ممکن است از منابع مختلف داده استفاده کند که ممکن است درونسازمانی و برونسازمانی باشند. منابع احتمالی دادهها شامل فرآیندهای مدیریت ریسک واحد تجاری؛ تجربه صنعت و گروه همتایان؛ و رتبهبندیها، گزارشها و آمارهای برونسازمانی است.
فرض بر این است، اطلاعاتی که توسط واحد تجاری در تهیه صورتهای مالی، بهکارگیری مدل کسب و کار، تنظیم راهبرد و مدیریت ریسکها و فرصتهای واحد تجاری استفاده میشود، بدون هزینه یا تلاش بیش از نیاز، در دسترس واحد تجاری قرار دارد.
ب10. واحد تجاری برای تشخیص ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری که بهطور معقول انتظار میرود بر چشمانداز واحد تجاری تاثیرگذار باشد، نیازی به جستجوی گسترده برای اطلاعات ندارد. ارزیابی اینکه چه چیزی به عنوان هزینه یا تلاش بیش از نیاز در نظر گرفته میشود، به شرایط خاص واحد تجاری بستگی دارد و مستلزم برقراری توازن بین هزینهها و تلاشهای واحد تجاری و منافع حاصل از اطلاعات برای استفادهکنندگان اصلی است. این ارزیابی میتواند در طول زمان با تغییر شرایط تغییر کند.
ارزیابی مجدد دامنه ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری در سراسر زنجیره ارزش
ب11. در صورت وقوع یک رویداد عمده یا تغییر عمده در شرایط، واحد تجاری باید دامنه همه ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری متاثر از آن رویداد یا تغییر را در سراسر زنجیره ارزش خود ارزیابی مجدد کند. یک رویداد عمده یا تغییر عمده در شرایط میتواند بدون دخالت واحد تجاری در آن رویداد یا تغییر در شرایط رخ دهد یا در نتیجه تغییر در آن چیزی باشد که از نظر واحد تجاری برای استفادهکنندگان گزارشهای مالی با مقاصد عمومی مهم ارزیابی میشود.
برای مثال، چنین رویدادها یا تغییرات عمده در شرایط ممکن است شامل موارد زیر باشد:
الف. تغییر عمده در زنجیره ارزش واحد تجاری (برای مثال، یک تامینکننده در زنجیره ارزش واحد تجاری تغییری ایجاد میکند که بهطور قابلملاحظهای انتشار گازهای گلخانهای تامینکننده را تغییر میدهد)؛
ب . تغییر عمده در مدل کسب و کار، ساختار شرکتی یا فعالیت¬های واحد تجاری (برای مثال، ادغام یا تحصیل که زنجیره ارزش واحد تجاری را گسترش میدهد)؛ و
پ . تغییر عمده در قرارگیری واحد تجاری در معرض ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری (برای مثال، یک تامینکننده در زنجیره ارزش واحد تجاری تحت تأثیر اعلام مقررات جدیدی قرار میگیرد که توسط واحد تجاری پیشبینی نشده است).
ب12. واحد تجاری مجاز است، اما ملزم نیست، دامنه همه ریسکها یا فرصتهای مرتبط با پایداری را در سراسر زنجیره ارزش خود به دفعات بیشتر از آنچه در بند ب11 الزامی شده است، ارزیابی مجدد کند.
اهمیت (بندهای 17 تا 19)
ب13. طبق بند 17، واحد تجاری ملزم به افشای اطلاعات بااهمیت در مورد ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری است که بهطور معقول انتظار میرود بر چشمانداز واحد تجاری تاثیرگذار باشد. اهمیت اطلاعات با توجه به این موضوع قضاوت میشود که آیا بهطور معقول انتظار میرود حذف، ارائه نادرست یا غیرشفافکردن آن اطلاعات بتواند بر تصمیمات اتخاذ شده توسط استفادهکنندگان اصلی گزارش¬های مالی با مقاصد عمومی، که اطلاعاتی درباره یک واحد گزارشگر خاص ارائه میکند، تأثیرگذار باشد یا خیر.
ب14. تصمیمات استفادهکنندگان اصلی با تامین منابع برای واحد تجاری مرتبط است و شامل تصمیمات در موارد زیر است:
الف. خرید، فروش یا نگهداری ابزارهای مالکانه و ابزارهای بدهی؛
ب . اعطای تسهیلات و انواع دیگر اعتبار؛ یا
پ . اعمال حق رای یا نوع دیگری از نفوذ بر اقدامات مدیریت، که بر استفاده از منابع اقتصادی واحد تجاری تأثیرگذار است.
ب15. تصمیمات مطرح شده در بند ب14 به انتظارات استفادهکنندگان اصلی در مورد بازدهها، برای مثال، سود تقسیمی، پرداخت اصل و سود یا افزایش قیمت بازار، بستگی دارد. این انتظارات به ارزیابی استفادهکنندگان اصلی از مبلغ، زمانبندی و عدمقطعیت خالص جریانهای نقدی ورودی آتی به واحد تجاری و ارزیابی آنها از نقش مباشرت مدیریت واحد تجاری و رکن (ارکان) یا شخص (اشخاص) راهبری بر منابع اقتصادی واحد تجاری بستگی دارد.
ب16. ارزیابی اینکه آیا بهطور معقول میتوان انتظار داشت که اطلاعات بر تصمیمات اتخاذ شده توسط استفادهکنندگان اصلی تأثیر بگذارد یا خیر، مستلزم در نظر گرفتن ویژگیهای آن استفادهکنندگان و شرایط خود واحد تجاری است.
ب17. افشاهای مالی مرتبط با پایداری برای استفادهکنندگان اصلی که دانش معقولی از فعالیتهای تجاری و اقتصادی دارند و اطلاعات را به دقت بررسی و تحلیل میکنند، تهیه میشود. گاهی اوقات، حتی استفادهکنندگان مطلع و کوشا ممکن است نیاز به کمک گرفتن از یک مشاور برای درک اطلاعات مالی مرتبط با پایداری داشته باشند.
ب18. هر یک از استفادهکنندگان اصلی ممکن است خواستهها و نیازهای اطلاعاتی متفاوت و حتی گاهی اوقات متناقض داشته باشند. همچنین نیازهای اطلاعاتی استفادهکنندگان اصلی ممکن است در طول زمان تغییر کند. هدف افشاهای مالی مرتبط با پایداری، برآورده ساختن نیازهای اطلاعاتی مشترک استفادهکنندگان اصلی است.
تشخیص اطلاعات بااهمیت
ب19. قضاوتها درباره اهمیت، مختص واحد تجاری است. در نتیجه، این استاندارد، هیچ آستانهای را برای اهمیت مشخص نمیکند یا اینکه در یک موقعیت خاص چه چیزی بااهمیت است را از پیش تعیین نمیکند.
ب20. به منظور تشخیص اطلاعات بااهمیت در مورد ریسک یا فرصت مرتبط با پایداری، واحد تجاری باید به عنوان نقطه شروع، الزامات استاندارد افشای پایداری را که بهطور خاص برای آن ریسک یا فرصت مرتبط با پایداری کاربرد دارد، به کار بگیرد. در نبود یک استاندارد افشای پایداری که بهطور مشخص برای یک ریسک یا فرصت مرتبط با پایداری کاربرد داشته باشد، واحد تجاری باید الزامات منابع راهنمای مشخص شده در بندهای 57 و 58 را به کار بگیرد. در این منابع، اطلاعاتی شامل معیارها، که ممکن است به یک ریسک یا فرصت خاص مرتبط با پایداری، یک صنعت خاص یا در شرایط خاص مرتبط باشد، مشخص شده است.
ب21. واحد تجاری باید ارزیابی کند که آیا اطلاعات مشخص شده در بهکارگیری بند ب20، چه به صورت جداگانه یا در ترکیب با سایر اطلاعات، در ارتباط با افشاهای مالی مرتبط با پایداری واحد تجاری که به عنوان یک مجموعه واحد در نظر گرفته شده است، بااهمیت است یا خیر. در ارزیابی بااهمیت بودن اطلاعات، واحد تجاری باید عوامل کمّی و کیفی را در نظر بگیرد.
برای مثال، واحد تجاری ممکن است میزان و ماهیت اثر یک ریسک یا فرصت مرتبط با پایداری را بر واحد تجاری در نظر بگیرد.
ب22. در برخی موارد، در استانداردهای افشای پایداری، افشای اطلاعاتی در خصوص رویدادهای احتمالی آتی که پیامدهای نامطمئنی به همراه دارند، الزامی شده است. برای قضاوت در خصوص اینکه آیا اطلاعات مربوط به چنین رویدادهای احتمالی آتی بااهمیت است یا خیر، واحد تجاری باید موارد زیر را در نظر بگیرد:
الف. آثار بالقوه رویدادها بر مبلغ، زمانبندی و عدمقطعیت جریانهای نقدی آتی واحد تجاری، در کوتاهمدت، میانمدت و بلندمدت (پیامد ممکن)؛ و
ب. طیفی از پیامدهای ممکن و احتمال وقوع پیامدهای ممکن در آن طیف.
ب23. واحد تجاری هنگام در نظر گرفتن پیامدهای ممکن، باید همه واقعیتها و شرایط مرتبط را مورد توجه قرار دهد. اگر آثار بالقوه یک رویداد احتمالی آتی، عمده باشد و احتمال وقوع آن وجود داشته باشد، اطلاعات مربوط به آن رویداد احتمالی آتی به احتمال زیاد بااهمیت قضاوت میشود.
با وجود این، واحد تجاری باید بررسی کند که آیا اطلاعات درباره پیامدهای با احتمالکم و تأثیر بالا، به صورت جداگانه یا در ترکیب با اطلاعات درباره سایر پیامدهای با احتمالکم و تأثیر بالا، میتواند بااهمیت باشد یا خیر. برای مثال، واحد تجاری ممکن است در معرض چندین ریسک مرتبط با پایداری قرار گیرد، که هر کدام میتوانند باعث ایجاد اختلالی مشابه، مانند اختلال در زنجیره تامین واحد تجاری، شوند. اگر احتمال وقوع اختلال از یک منبع ریسک بسیار غیرمحتمل باشد، اطلاعات مربوط به آن منبع ریسک ممکن است بااهمیت نباشد. با وجود این، اطلاعات مربوط به ریسک تجمیع شده ریسک اختلال زنجیره تامین از همه منابع ریسک ممکن است بااهمیت باشد.
ب24. اگر انتظار رود که یک رویداد احتمالی آتی در آیندهای دور بر جریانهای نقدی واحد تجاری تأثیرگذار باشد، اطلاعات مربوط به آن رویداد نسبت به اطلاعات مربوط به یک رویداد احتمالی آتی با آثار مشابهی که انتظار میرود زودتر رخ دهد، معمولاً به احتمال کمتری بااهمیت قضاوت میشود.
با وجود این، در برخی شرایط، بهطور معقول انتظار میرود که یک قلم اطلاعات، بدون توجه به میزان آثار بالقوه رویداد آتی یا زمانبندی آن، بر تصمیمات استفادهکنندگان اصلی تأثیرگذار باشد. برای مثال، اگر اطلاعات مربوط به یک ریسک یا فرصت خاص مرتبط با پایداری توسط استفادهکنندگان اصلی گزارشهای مالی با مقاصد عمومی واحد تجاری به دقت مورد بررسی قرار گیرد، ممکن است این اتفاق بیفتد.
ب25. چنانچه اطلاعات بااهمیت نباشد، هر چند افشای آن اطلاعات توسط یک استاندارد افشای پایداری الزامی شده باشد، واحد تجاری ضرورتی به افشای مزبور ندارد. این موضوع، حتی اگر استاندارد افشای پایداری شامل فهرستی از الزامات خاص باشد یا آنها را به عنوان حداقل الزامات توصیف کرده باشد نیز مصداق دارد.
ب26. در صورتی که رعایت الزامات خاص یک استاندارد افشای پایداری برای کمک به استفادهکنندگان گزارشهای مالی با مقاصد عمومی به منظور درک آثار ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری بر جریانهای نقدی واحد تجاری، دستیابی آن به تامین مالی یا هزینه سرمایه آن در کوتاهمدت، میانمدت یا بلندمدت کافی نباشد، واحد تجاری باید اطلاعات بیشتری را افشا کند.
ب27. واحد تجاری باید افشاهای مالی مرتبط با پایداری خود را به وضوح، مشخص و آنها را از دیگر اطلاعات ارائه شده توسط واحد تجاری متمایز کند (به بند 62 مراجعه شود). واحد تجاری نباید اطلاعات بااهمیت را غیرشفاف ارائه کند. اطلاعات در صورتی غیرشفاف ارائه میشود که برای استفادهکنندگان اصلی تأثیری مشابه عدم ارائه یا ارائه نادرست آن اطلاعات داشته باشد.
مثالهایی از شرایطی که ممکن است منجر به غیرشفاف ارائه شدن اطلاعات بااهمیت شود عبارتند از:
الف. اطلاعات بااهمیت به وضوح از اطلاعات دیگری که بااهمیت نیستند، متمایز نمیشوند؛
ب . اطلاعات بااهمیت در افشاهای مالی مرتبط با پایداری افشا شده است، اما زبان مورد استفاده غیرشفاف یا غیرواضح است؛
پ . اطلاعات بااهمیت در مورد ریسک یا فرصت مرتبط با پایداری در سراسر افشاهای مالی مرتبط با پایداری پراکنده است؛
ت . اقلام اطلاعاتی که غیرمشابه هستند بهطور نامناسبی تجمیع شدهاند؛
ث . اقلام اطلاعاتی که مشابه هستند بهطور نامناسبی تفکیک شدهاند؛ و
ج . قابلیت درک افشاهای مالی مرتبط با پایداری در نتیجه پنهانشدن اطلاعات بااهمیت توسط اطلاعات کماهمیت کاهش مییابد تا جایی که استفادهکننده اصلی قادر به تعیین اینکه چه اطلاعاتی بااهمیت است، نمیباشد.
ب28. واحد تجاری باید قضاوتهای خود درباره اهمیت را در هر تاریخ گزارشگری مجدداً ارزیابی کند تا شرایط و مفروضات تغییریافته را در نظر بگیرد. به دلیل تغییرات در شرایط خاص واحد تجاری و یا در محیط بیرونی، برخی از انواع اطلاعات موجود در افشاهای مالی مرتبط با پایداری واحد تجاری برای دورههای قبل ممکن است دیگر بااهمیت نباشند. در مقابل، برخی از انواع اطلاعاتی که قبلاً افشا نشدهاند ممکن است بااهمیت تلقی شوند.
تجمیع و تفکیک
ب29. واحد تجاری هنگام بهکارگیری استانداردهای افشای پایداری، باید تمام واقعیتها و شرایط موجود را در نظر بگیرد و درباره نحوه تجمیع و تفکیک اطلاعات در افشاهای مالی مرتبط با پایداری خود تصمیمگیری کند. واحد تجاری نباید با غیرشفاف ارائه کردن اطلاعات بااهمیت در میان اطلاعات کماهمیت یا با تجمیع اقلام بااهمیت اطلاعاتی که با یکدیگر متفاوت هستند، از قابلفهمبودن افشاهای مالی مرتبط با پایداری خود بکاهد.
ب30. در صورتی که تجمیع اطلاعات بااهمیت باعث ارائه غیرشفاف آنها گردد، واحد تجاری نباید تجمیع را انجام دهد. اگر اقلام اطلاعاتی دارای ویژگیهای مشترک باشند، باید تجمیع شوند و اگر اقلام اطلاعاتی دارای ویژگیهای مشترک نباشند، نباید تجمیع شوند. اطلاعات در مورد ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری ممکن است، برای نمونه بر حسب موقعیت جغرافیایی یا با توجه به محیط ژئوپلیتیک، نیاز به تفکیک داشته باشند.
برای مثال، به منظور اطمینان از غیرشفاف نشدن اطلاعات بااهمیت، ممکن است ضرورت داشته باشد واحد تجاری افشاهای مربوط به استفاده از آب را تفکیک کند تا بین استحصال آب از منابع سرشار و منابع پرتنش تمایز ایجاد شود.
تعامل با قانون یا مقررات
ب31. قانون یا مقررات ممکن است الزاماتی را برای یک واحد تجاری درخصوص افشای اطلاعات مرتبط با پایداری در گزارشهای مالی با مقاصد عمومی تعیین کند. در چنین شرایطی، واحد تجاری مجاز است در افشاهای مالی مرتبط با پایداری خود اطلاعاتی را برای رعایت الزامات قانونی یا نظارتی درج کند، حتی اگر این اطلاعات بااهمیت نباشد. با وجود این، چنین اطلاعاتی نباید موجب غیرشفاف ارائه شدن اطلاعات بااهمیت شود.
ب32. واحد تجاری باید اطلاعات مالی مرتبط با پایداری بااهمیت را افشا کند، حتی اگر قانون یا مقررات به واحد تجاری اجازه دهد چنین اطلاعاتی را افشا نکند.
ب33. اگر افشای اطلاعاتی توسط استاندارد افشای پایداری الزامی شده باشد ولی قانون یا مقررات واحد تجاری را از افشای آن اطلاعات منع کند، ضرورت ندارد واحد تجاری آن اطلاعات را افشا کند. اگر واحد تجاری اطلاعات بااهمیت را به این دلیل ارائه نکند، باید نوع اطلاعات افشا نشده را مشخص و منبع محدودیت را توضیح دهد.
اطلاعات به لحاظ تجاری حساس
ب34. اگر واحد تجاری تعیین کند که اطلاعات مربوط به یک فرصت مرتبط با پایداری در شرایط محدود شرح داده شده در بند ب35 از نظر تجاری حساس است، واحد تجاری مجاز است این اطلاعات را در افشاهای مالی مرتبط با پایداری خود ارائه نکند. در این شرایط، حتی اگر افشای اطلاعات بهگونهای دیگر توسط استاندارد افشای پایداری الزامی شده باشد و اطلاعات بااهمیت باشد، عدم ارائه آن اطلاعات مجاز است.
ب35. واحد تجاری تنها در صورتی واجد شرایط معافیت مشخص شده در بند ب34 است که:
الف. اطلاعات در مورد آن فرصت مرتبط با پایداری در حال حاضر در دسترس عموم نباشد؛
ب . بهطور معقول انتظار میرود افشای آن اطلاعات به منافع اقتصادی که واحد تجاری در غیر این صورت میتوانست از طریق آن فرصت به آنها دست یابد، لطمه جدی وارد کند؛ و
پ . واحد تجاری تشخیص داده باشد که غیرممکن است آن اطلاعات بهشیوهای به عنوان مثال، در سطح تجمیع افشا شود که واحد تجاری بتواند اهداف الزامات افشا را بدون لطمه جدی به منافع اقتصادی که در غیر این صورت میتوانست از طریق آن فرصت به آنها دست یابد، برآورده سازد.
ب36. اگر واحد تجاری استفاده از معافیت مشخص شده در بند ب34 را انتخاب کند، باید برای هر قلم از اطلاعات ارائه نشده موارد زیر را رعایت کند:
الف. افشای این واقعیت که از معافیت استفاده کرده است؛ و
ب . در هر تاریخ گزارشگری، ارزیابی مجدد اینکه آیا آن اطلاعات واجد شرایط معافیت هستند یا خیر.
ب37. واحد تجاری، در رابطه با ریسک مرتبط با پایداری نباید از معافیت مشخص شده در بند ب34 استفاده کند یا آن معافیت را به عنوان مبنایی برای عدم افشای گسترده اطلاعات مالی مرتبط با پایداری قرار دهد.
واحد گزارشگر (بند 20)
ب38. طبق بند 20، افشاهای مالی مرتبط با پایداری باید برای همان واحد گزارشگری باشد که صورتهای مالی با مقاصد عمومی برای آن تهیه میشود. برای مثال، صورتهای مالی تلفیقی تهیهشده طبق استانداردهای حسابداری، اطلاعاتی در مورد واحد تجاری اصلی و واحدهای تجاری فرعی آن به عنوان یک واحد گزارشگر ارائه میکند. در نتیجه، افشاهای مالی مرتبط با پایداری واحد تجاری، باید امکان درک آثار ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری را بر جریانهای نقدی، دستیابی به تامین مالی و هزینه سرمایه واحد تجاری اصلی و واحدهای تجاری فرعی آن در کوتاهمدت، میانمدت یا بلندمدت برای استفادهکنندگان گزارشهای مالی با مقاصد عمومی فراهم کند.
اطلاعات مرتبط (بندهای 21 تا 24)
ب39. طبق بند 21، واحد تجاری ملزم به ارائه اطلاعات بهگونهای است که استفادهکنندگان گزارشهای مالی با مقاصد عمومی بتوانند با استفاده از آنها، ارتباط بین اقلامی که اطلاعات به آنها مربوط میشود و همچنین ارتباط بین افشاهای ارائهشده توسط واحد تجاری در گزارشهای مالی با مقاصد عمومی را درک کنند.
ب40. اطلاعات مرتبط بینشی را در مورد ارتباطات بین اقلامی که اطلاعات به آنها مربوط میشود، ارائه میدهد. برای مثال:
الف. اگر واحد تجاری یک فرصت خاص مرتبط با پایداری را دنبال کرده و منجر به افزایش درآمد واحد تجاری شده باشد، اطلاعات مرتبط، رابطه بین راهبرد واحد تجاری و عملکرد مالی آن را به تصویر میکشد؛
ب . اگر واحد تجاری تشخیص دهد بین دو ریسک مرتبط با پایداری که در معرض آن قرار دارد، توازنی برقرار است و بر اساس ارزیابی خود از این توازن اقدام کرده باشد، اطلاعات مرتبط، رابطه بین آن ریسکها و راهبرد واحد تجاری را به تصویر میکشد؛ و
پ . اگر واحد تجاری به یک هدف خاص مرتبط با پایداری متعهد باشد، اما این تعهد به دلیل عدم احراز معیارهای شناخت مربوط، هنوز بر وضعیت مالی یا عملکرد مالی واحد تجاری تأثیری نداشته باشد، اطلاعات مرتبط، آن رابطه را به تصویر میکشد.
ب41. اطلاعات مرتبط شامل موارد زیر است:
الف. ارتباط بین انواع مختلف اطلاعات در مورد یک ریسک یا فرصت خاص مرتبط با پایداری، نظیر:
1. ارتباط بین افشای راهبری، راهبرد و مدیریت ریسک؛ و
2. ارتباط بین اطلاعات تشریحی و اطلاعات کّمی (شامل معیارها و اهداف مرتبط و اطلاعات موجود در صورتهای مالی مرتبط).
ب . ارتباط بین افشاهای ریسکها و فرصتهای مختلف مرتبط با پایداری. برای مثال، اگر واحد تجاری نظارت خود بر ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری را یکپارچه کند، باید به جای ارائه افشاهای جداگانه در مورد راهبری در خصوص هر ریسک و فرصت مرتبط با پایداری، افشاهای مربوط به راهبری را یکپارچه کند.
ب42. ایجاد ارتباط بین افشاها مستلزم ارائه توضیحات لازم و ارجاعات متقابل و استفاده از دادهها، مفروضات و واحدهای اندازهگیری سازگار است، اما محدود به آن نیست. در ارائه اطلاعات مرتبط، واحد تجاری باید:
الف. ارتباط بین افشاها را به شیوهای واضح و مختصر توضیح دهد؛
ب . در صورتی که استانداردهای افشای پایداری، افشای اقلام مشترک اطلاعات را الزامی کند، از تکرار غیرضروری آن اجتناب نماید؛ و
پ . اطلاعاتی را در مورد تفاوتهای عمده بین دادهها و مفروضات مورد استفاده در تهیه افشاهای مالی مرتبط با پایداری واحد تجاری و دادهها و مفروضات مورد استفاده در تهیه صورتهای مالی مربوط افشا کند.
ب43.برای مثال، ممکن است نیاز باشد یک واحد تجاری در ارائه اطلاعات مرتبط، اثر یا اثر احتمالی راهبرد خود بر صورتهای مالی یا برنامهریزی مالی، یا نحوه ارتباط این راهبرد با معیارهای مورد استفاده برای اندازهگیری میزان پیشرفت در مقایسه با اهداف را تشریح کند.
واحد تجاری دیگری ممکن است نیاز باشد توضیح دهد چگونه استفاده از منابع طبیعی و تغییرات در زنجیره تامین آن میتواند ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری را تقویت کند یا در مقابل، کاهش دهد.
واحد تجاری ممکن است نیاز باشد بین این اطلاعات درباره استفاده از منابع طبیعی یا تغییرات در زنجیره تامین خود و اطلاعات مربوط به آثار مالی جاری یا مورد انتظار آن بر بهای تمام شده تولید واحد تجاری، واکنش راهبردی واحد تجاری برای کاهش چنین ریسکهایی و نیز سرمایهگذاریهای مرتبط خود در داراییهای جدید پیوند برقرار کند. واحد تجاری ممکن است نیاز باشد اطلاعات تشریحی را به معیارها و اهداف مرتبط و اطلاعات صورتهای مالی مرتبط پیوند دهد.
ب44. نمونههای دیگری از اطلاعات مرتبط عبارتند از:
الف. ارائه توضیح در خصوص آثار ترکیبی ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری و راهبرد واحد تجاری بر وضعیت مالی، عملکرد مالی و جریانهای نقدی آن در کوتاهمدت، میانمدت و بلندمدت. برای مثال، یک واحد تجاری ممکن است به دلیل ترجیح محصولات کم کربن جایگزین توسط مصرفکنندگان، با کاهش تقاضا برای محصولات خود مواجه شود. در این مورد، واحد تجاری ممکن است لازم باشد توضیح دهد چگونه واکنش راهبردی آن، مانند تعطیلی یک کارخانه بزرگ میتواند بر نیروی کار و اجتماع و همچنین تاثیر این تعطیلی بر ارزیابی عمر مفید داراییها و کاهش ارزش تاثیرگذار باشد.
ب . ارائه توضیح درباره راهکارهایی که واحد تجاری هنگام تدوین راهبرد خود برای مواجهه با ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری آن مورد ارزیابی قرار داده است، از جمله توضیح درباره توازن بین آن ریسکها و فرصتها که توسط واحد تجاری در نظر گرفته شده است (به بند 33(پ) مراجعه شود). برای مثال، واحد تجاری ممکن است نیاز باشد آثار بالقوه تصمیم به تجدید ساختار عملیات را که در مواجهه با یک ریسک مرتبط با پایداری اتخاذ شده است، بر اندازه و ترکیب آتی نیروی کار واحد تجاری، توضیح دهد.
اطلاعات درج شده به صورت عطف متقابل (بند 63)
ب45. اطلاعات الزامی به وسیله استانداردهای افشای پایداری می تواند در گزارش منتشر شده دیگری از واحد تجاری در دسترس قرار گیرد. برای مثال، اطلاعات الزامی میتواند در صورتهای مالی مرتبط افشا شود. اطلاعات بااهمیت میتواند در “گزارش افشاهای مالی مرتبط با پایداری” واحد تجاری، از طریق عطف متقابل، درج شود مشروط بر اینکه:
الف. اطلاعات عطف متقابل داده شده مربوط به همان دوره گزارشگری باشد و همزمان با “گزارش افشاهای مالی مرتبط با پایداری” در دسترس قرار گیرد؛ و
ب . قابل فهم بودن مجموعه کامل افشاهای مالی مرتبط با پایداری، به واسطه درج اطلاعات به صورت عطف متقابل، کاهش نیابد.
ب46. اطلاعاتی که از طریق عطف متقابل درج می شود، بخشی از مجموعه کامل افشاهای مالی مرتبط با پایداری است و باید با الزامات استانداردهای افشای پایداری مطابقت داشته باشد. برای مثال، اطلاعات باید مربوط، قابل مقایسه، قابل تایید، به موقع، قابل فهم و دارای بیان صادقانه باشد. رکن (ارکان) یا شخصی (اشخاصی) که گزارشهای مالی با مقاصد عمومی را تایید می کنند، در قبال اطلاعاتی که از طریق عطف متقابل درج میشود همان مسئولیتی را به عهده دارند که برای درج مستقیم اطلاعات نیز به عهده دارند.
ب47. در صورتیکه اطلاعات الزامی طبق استانداردهای افشای پایداری از طریق عطف متقابل درج شود:
الف. افشاهای مالی مرتبط با پایداری باید به وضوح گزارشی که آن اطلاعات در آن قرار دارد را مشخص کند و نحوه دسترسی به آن گزارش را توضیح دهد؛ و
ب . باید به قسمت دقیقا مشخصی از آن گزارش، عطف متقابل داده شود.
گزارشگری میاندورهای
ب48. با در نظر گرفتن فزونی منافع بر مخارج و به موقع بودن، و برای جلوگیری از تکرار اطلاعاتی که در گذشته گزارش شده است، واحد تجاری ممکن است ملزم باشد یا تصمیم بگیرد اطلاعات کمتری در تاریخ های میاندوره ای در مقایسه با افشاهای مالی سالانه مرتبط با پایداری ارائه کند.
هدف از افشاهای مالی میاندورهای مرتبط با پایداری، بهروزرسانی آخرین مجموعه کامل افشاهای سالانه اطلاعات مالی مرتبط با پایداری است. این افشاها بر اطلاعات، رویدادها و شرایط جدید تمرکز دارد و تکرار اطلاعات قبلا گزارش شده نیست. اگرچه اطلاعات ارائه شده در افشاهای مالی میاندورهای مرتبط با پایداری می تواند فشردهتر از افشاهای سالانه باشد، اما واحد تجاری از انتشار مجموعه کامل افشاهای مالی مرتبط با پایداری که در این استاندارد توضیح داده شده است در گزارش مالی با مقاصد عمومی میاندورهای خود منع نمیشود.
اطلاعات مقایسه ای (بندهای 52، 70 و 83 تا 86)
ب49. بند 70 واحد تجاری را ملزم میکند که اطلاعات مقایسهای مربوط به دوره قبل را برای کلیه مبالغ افشاشده در دوره گزارشگری افشا کند.
معیارها
ب50. در برخی موارد، مقدار افشا شده برای یک معیار، برآوردی است. به استثنای موارد مشخص شده در بند ب51، اگر واحد تجاری اطلاعات جدیدی در رابطه با مقدار برآورد شده افشا شده در دوره قبل کسب کند و اطلاعات جدید شواهدی از شرایط موجود در آن دوره ارائه دهد، واحد تجاری باید:
الف. یک مقدار مقایسهای تجدیدنظر شده را که منعکسکننده آن اطلاعات جدید است، افشا کند؛
ب . تفاوت بین مقدار افشا شده در دوره قبل و مقدار مقایسهای تجدیدنظرشده را افشا کند؛ و
پ . دلایل تجدیدنظر در مقدار مقایسهای را تشریح کند.
ب51. در اعمال الزام مندرج در بند ب50، واحد تجاری در شرایط زیر نیازی به افشای مبلغ مقایسهای تجدیدنظر شده ندارد:
الف. اگر انجام این کار غیرعملی باشد (به بند ب54 مراجعه شود).
ب . اگر آن معیار آیندهنگر باشد. معیارهای آیندهنگر به معاملات، رویدادها و سایر شرایط احتمالی آتی مربوط میشوند. واحد تجاری مجاز است مبلغ مقایسهای را برای معیارهای آیندهنگر تجدیدنظر کند، مشروط بر اینکه انجام این کار مستلزم استفاده از ادراک ماوقع نباشد.
ب52. اگر واحد تجاری طی دوره گزارشگری یک معیار را بازتعریف یا جایگزین کند، باید:
الف . مبلغ مقایسهای تجدیدنظر شده را افشا کند، مگر اینکه انجام این کار غیرعملی باشد؛
ب . تغییرات را توضیح دهد؛ و
پ . دلایل این تغییرات، شامل اینکه چرا جایگزینی یا بازتعریف معیار، اطلاعات مفیدتری ارائه میکند را توضیح دهد.
ب53. اگر واحد تجاری معیار جدیدی را طی دوره گزارشگری معرفی کند، باید مبلغ مقایسهای را برای آن معیار افشا کند، مگر اینکه انجام آن غیرعملی باشد.
ب54. برخی اوقات، تجدیدنظر در مبلغ مقایسهای به منظور دستیابی به قابلیت مقایسه با دوره جاری غیرعملی است. برای مثال، ممکن است در دوره قبل دادهها به نحوی جمعآوری نشده باشند که امکان بهکارگیری تعریف جدید یک معیار عملی با تسری به گذشته باشد، و بازآفرینی دادهها غیرعملی باشد. اگر تجدیدنظر در مبلغ مقایسه ای دوره قبل غیرعملی باشد، واحد تجاری باید این واقعیت را افشا کند.
اشتباهات
ب55. بند 83 واحد تجاری را ملزم میکند که اشتباهات بااهمیت دوره قبل را اصلاح کند.
ب56. چنین اشتباهاتی شامل آثار اشتباهات ریاضی، اشتباه در بهکارگیری تعاریف برای معیارها و اهداف، مغفول ماندن یا تفسیر نادرست واقعیتها، و تقلب است.
ب57. اشتباهات بالقوه دوره گزارشگری که در همان دوره کشف می¬شوند، قبل از تایید افشاهای مالی مرتبط با پایداری برای انتشار اصلاح می شوند. با وجود این، گاهی اوقات اشتباهات بااهمیت تا دوره بعدی کشف نمی شوند.
ب58. اگر واحد تجاری اشتباه بااهمیتی را در افشاهای مالی مرتبط با پایداری دوره قبلی خود تشخیص دهد، باید موارد زیر را افشا کند:
الف. ماهیت اشتباه دوره قبل؛
ب . اصلاحات برای هر دوره قبلی که افشا شده است، تا جایی که عملی باشد؛ و
پ . اگر اصلاح اشتباه عملی نباشد، دلایلی که منجر به ایجاد آن شرایط شده و شرح چگونگی اصلاح اشتباه و اینکه از چه زمانی اشتباه اصلاح شده است.
ب59. چنانچه تعیین اثر یک اشتباه بر تمام دوره¬های قبلی ارائه شده عملی نباشد، واحد تجاری باید اطلاعات مقایسه¬ای را برای اصلاح اشتباه از اولین تاریخ ممکن، تجدید ارائه کند.
پیوست پ: منابع راهنما
این پیوست بخش جدانشدنی استاندارد الزامات کلی افشای اطلاعات مالی مرتبط با پایداری است و همانند سایر بخشهای استاندارد لازمالاجرا است.
پ1. این استاندارد الزام میکند (به بند 57 مراجعه شود) که در نبود یک استاندارد افشای پایداری که بهطور مشخص برای یک ریسک یا فرصت مرتبط با پایداری کاربرد داشته باشد، واحد تجاری باید برای تشخیص اطلاعات زیر از قضاوت استفاده کند:
الف. اطلاعاتی که به تصمیمگیری استفادهکنندگان گزارشهای مالی با مقاصد عمومی مربوط است؛ و
ب . اطلاعاتی که ریسک یا فرصت مرتبط با پایداری را بهطور صادقانه بیان میکند.
پ2. برای انجام قضاوت مذکور، واحد تجاری ممکن است – تا جایی که منابع زیر به واحد تجاری در دستیابی به هدف این استاندارد کمک کنند (به بندهای 1 تا 4 مراجعه شود) و با استانداردهای افشای پایداری در تضاد نباشد. به این منابع مراجعه کند و قابلیت بهکارگیری آنها را مدنظر قرار دهد:
الف. استانداردهای مبتکرانه گزارشگری جهانی (GRI)؛ و
ب. استانداردهای گزارشگری پایداری اروپا (ESRS).
پ3. در بهکارگیری منابع راهنمای مشخص شده در بند پ2، واحد تجاری نباید اطلاعات بااهمیت الزامی شده توسط استانداردهای افشای پایداری را غیرشفاف ارائه کند (به بند ب27 مراجعه شود). اگر واحد تجاری منابع راهنمای مشخص شده در بند پ2 را بدون بهکارگیری الزامات مندرج در استانداردهای افشای پایداری اعمال کند، نباید با عبارتی صریح و بی قید و شرط انطباق با استانداردهای افشای پایداری را اظهار کند.
پیوست ت: ویژگیهای کیفی اطلاعات مالی مفید مرتبط با پایداری
این پیوست بخش جدانشدنی استاندارد الزامات کلی افشای اطلاعات مالی مرتبط با پایداری است و همانند سایر بخشهای استاندارد لازمالاجرا است.
مقدمه
ت1. اطلاعات مالی مرتبط با پایداری بخشی از گزارشهای مالی با مقاصد عمومی است. با این حال، ماهیت برخی از اطلاعات مورد نیاز برای دستیابی به اهداف این استاندارد (به بندهای 1 تا 4 مراجعه شود) با اطلاعات ارائه شده در صورتهای مالی متفاوت است.
ت2. اطلاعات مالی مرتبط با پایداری، در صورتی مفید است که مربوط باشد و آنچه که قصد ارائه آن را دارد، بهطور صادقانه بیان کند. مربوطبودن و بیان صادقانه ویژگیهای کیفی بنیادی اطلاعات مالی مفید مرتبط با پایداری هستند. اگر اطلاعات مالی مرتبط با پایداری، قابل مقایسه، قابل تایید، به موقع و قابل فهم باشد، مفیدبودن آن افزایش مییابد. قابل مقایسهبودن، قابل تاییدبودن، به موقعبودن و قابل فهمبودن ویژگیهای بهبوددهنده اطلاعات مالی مفید مرتبط با پایداری هستند.
ویژگیهای کیفی بنیادی
مربوط بودن
ت3. اطلاعات مالی مرتبط با پایداری مربوط، قابلیت ایجاد تغییر در تصمیمات اتخاذشده توسط استفادهکنندگان اصلی را دارد. اطلاعات ممکن است قابلیت ایجاد تغییر در یک تصمیم را داشته باشد، حتی اگر برخی از استفادهکنندگان ترجیح دهند از مزایای آن استفاده نکنند یا قبلاً از منابع دیگر، از آن اطلاعات آگاه شده باشند. اطلاعات مالی مرتبط با پایداری در صورتی که دارای ارزش پیشبینیکنندگی، ارزش تاییدکنندگی یا هر دو باشد، میتواند در تصمیمات اتخاذشده توسط استفادهکنندگان تغییر ایجاد کند.
ت4. اطلاعات مالی مرتبط با پایداری در صورتی ارزش پیشبینیکنندگی دارد که بتوان از آن به عنوان ورودی فرآیندهای بهکارگرفتهشده توسط استفادهکنندگان اصلی برای پیشبینی پیامدهای آتی استفاده کرد. اطلاعات مالی مرتبط با پایداری برای اینکه ارزش پیشبینیکنندگی داشته باشد، نیازی نیست که پیشبینی یا پیشگویی باشد. اطلاعات مالی مرتبط با پایداری که دارای ارزش پیشبینیکنندگی است، توسط استفادهکنندگان اصلی در انجام پیشبینیهای آنها، مورد استفاده قرار میگیرد. به عنوان مثال، اطلاعات مربوط به کیفیت آب که ممکن است شامل اطلاعاتی در خصوص آلودگی آن باشد، میتواند انتظارات سرمایهگذاران، وامدهندگان و سایر اعتباردهندگان را در مورد توانایی یک واحد تجاری در رعایت الزامات مرتبط با کیفیت آب شکل دهد.
ت5. اطلاعات مالی مرتبط با پایداری در صورتی ارزش تأییدکنندگی دارد که دارای بازخورد (تأیید یا تغییر) برای ارزیابیهای قبلی باشد.
ت6. ارزش پیشبینیکنندگی و ارزش تاییدکنندگی اطلاعات مالی مرتبط با پایداری با هم در ارتباط هستند. اطلاعاتی که دارای ارزش پیشبینیکنندگی است اغلب دارای ارزش تاییدکنندگی نیز می باشد. به عنوان مثال، اطلاعات مربوط به انتشار کربن در سال جاری، که میتواند به عنوان مبنایی برای پیشبینی انتشار گازهای گلخانهای در سالهای آینده مورد استفاده قرار گیرد، میتواند با پیشبینی انتشار کربن برای سال جاری که در سالهای گذشته انجام شده است نیز مقایسه شود. نتایج این مقایسهها میتواند به استفادهکننده کمک کند تا فرآیندهای مورد استفاده برای پیشبینیهای قبلی خود را اصلاح کند و بهبود بخشد.
اهمیت
ت7. اطلاعات در صورتی بااهمیت است که بهطور معقول انتظار رود حذف، ارائه نادرست یا غیرشفاف ارائه کردن آن اطلاعات بر تصمیمات اتخاذ شده توسط استفادهکنندگان اصلی گزارشگری مالی با مقاصد عمومی- بر اساس آن گزارشها که اطلاعاتی درباره یک واحد گزارشگر معین ارائه میکنند- تأثیرگذار باشد. به عبارت دیگر، اهمیت یک جنبه خاص از مربوط بودن است که مختص واحد تجاری است. اهمیت اطلاعات، در چارچوب افشاهای مالی مرتبط با پایداری واحد تجاری ارزیابی میشود و مبتنی بر ماهیت و یا اندازه اقلامی است که اطلاعات به آنها مربوط میشود.
بیان صادقانه
ت8. اطلاعات مالی مرتبط با پایداری، پدیدهها را در قالب کلمات و اعداد ارائه میدهد. اطلاعات، برای آنکه مفید باشد، نه تنها باید پدیدههای مربوط را بیان کند، بلکه باید ماهیت پدیدههایی که قصد ارائه آن را دارد، بهطور صادقانه بیان کند.
ت9. اطلاعات ارائهشده برای برخورداری از بیان صادقانه، باید کامل، بیطرفانه و عاری از اشتباه باشد. هدف گزارشگری مالی با مقاصد عمومی، به حداکثر رساندن ویژگیهای مزبور تا حد امکان است.
ت10. برای اینکه افشای ریسک یا فرصت مرتبط با پایداری، کامل باشد، باید شامل تمام اطلاعات بااهمیت ضرروی برای درک آن ریسک یا فرصت توسط استفادهکنندگان اصلی باشد.
ت11. افشاهای مالی مرتبط با پایداری باید بیطرفانه باشد. بیطرفانه بودن اطلاعات به این معنی است که انتخاب یا افشای اطلاعات، جانبدارانه نباشد. اطلاعاتی بیطرفانه است که به منظور افزایش احتمال تاثیرگذاری مطلوب یا نامطلوب بر استفادهکنندگان اصلی، تحریفشده، وزن دادهشده، تأکیدشده، تأکیدنشده یا دستکاریشده به طریقی دیگر، نباشد. اطلاعات بیطرفانه به معنای اطلاعات بدون هدف یا فاقد اثرگذاری بر رفتار نیست. بلکه برعکس، طبق تعریف، اطلاعات مربوط توانایی ایجاد تغییر در تصمیمات استفادهکنندگان را دارد.
ت12. برخی اطلاعات مالی مرتبط با پایداری، برای مثال اهداف یا طرحها، آرمانگرایانه هستند. بحث بیطرفانه درباره چنین اطلاعاتی، هم آرمانها و هم عواملی که میتواند مانع دستیابی واحد تجاری به این آرمانها شود، را دربرمیگیرد.
ت13. بیطرفی با اعمال احتیاط پشتیبانی میشود. احتیاط، اعمال مراقبت هنگام قضاوت در شرایط عدمقطعیت است. اعمال احتیاط به این معنا نیست که فرصتها، بیشنمایی و ریسکها، کمنمایی شود. به همین ترتیب، اعمال احتیاط اجازه کمنمایی فرصتها یا بیشنمایی ریسکها را نمیدهد.
ت14. افشاهای مالی مرتبط با پایداری باید صحیح باشد. اطلاعات میتواند صحیح باشد بدون اینکه از تمام جنبهها کاملاً دقیق باشد. دقت مورد نیاز و قابلدستیابی و عواملی که منجر به صحیح بودن اطلاعات میشود، به ماهیت اطلاعات و ماهیت موضوعاتی که به آن مربوط است، بستگی دارد. برای مثال، صحیح بودن مستلزم این است که:
الف. اطلاعات واقعی عاری از اشتباه بااهمیت باشد؛
ب. توصیفها دقیق باشد؛
پ. برآوردها، تخمینها و پیشبینیها به وضوح مشخص شده باشد؛
ت. اشتباهات بااهمیتی در انتخاب و بهکارگیری یک فرایند مناسب برای انجام برآورد، تخمین یا پیشبینی وجود نداشته باشد؛
ث. ادعاها و وردیهای مورد استفاده در انجام برآوردها معقول و مبتنی بر اطلاعاتی با کیفیت و کمیت کافی باشد؛ و
ج. اطلاعات درباره قضاوتهای مرتبط با آینده، بهطور صادقانه بیانگر آن قضاوتها و اطلاعات زیربنای آن باشد.
ویژگیهای کیفی بهبود دهنده
ت15. اگر اطلاعات مالی مرتبط با پایداری، قابل مقایسه، قابل تایید، به موقع و قابل فهم باشد، مفید بودن آن اطلاعات بهبود مییابد.
قابل مقایسه بودن
ت16. تصمیمات استفادهکنندگان اصلی گزارشهای مالی با مقاصد عمومی مستلزم انتخاب بین گزینههای جایگزین است؛ برای مثال، فروش یا نگهداری یک سرمایهگذاری، یا سرمایهگذاری در یک واحد گزارشگر یا واحد گزارشگر دیگر. قابل مقایسه بودن، ویژگیای است که استفادهکنندگان را قادر میسازد تا شباهتها و تفاوتهای بین اقلام مختلف را تشخیص داده و آنها را درک کنند.
برخلاف ویژگیهای کیفی دیگر، قابل مقایسه بودن، مرتبط با یک قلم واحد نیست. مقایسه، مستلزم حداقل دو قلم است. اطلاعات زمانی برای سرمایهگذاران یا اعتباردهندگان مفیدتر است که با موارد زیر نیز قابل مقایسه باشد:
الف. اطلاعات ارائهشده توسط واحد تجاری در دورههای گذشته؛ و
ب. اطلاعات ارائهشده توسط واحدهای تجاری دیگر، به ویژه واحدهای تجاری برخوردار از فعالیتها یا عملیات مشابه در همان صنعت.
ت17. افشاهای مالی مرتبط با پایداری باید به شیوهای انجام شود که قابل مقایسه بودن را بهبود دهد.
ت18. ثبات رویه اگرچه با قابل مقایسه بودن ارتباط دارد، اما با آن یکسان نیست. ثبات رویه به استفاده از رویکردها یا روشهای یکسان برای ارائه افشاها درباره ریسکها و فرصتهای مشابه مرتبط با پایداری، در دورههای مختلف، توسط یک واحد گزارشگر و واحدهای گزارشگر دیگر اشاره دارد. قابل مقایسه بودن، هدف است؛ ثبات رویه در دستیابی به این هدف کمک میکند.
ت19. قابل مقایسه بودن، یکنواختی نیست. برای اینکه اطلاعات قابل مقایسه باشد، اقلام مشابه باید شبیه به یکدیگر و اقلام متفاوت باید از یکدیگر متفاوت به نظر برسند. قابل مقایسه بودن اطلاعات مالی مرتبط با پایداری، با مشابه نمایی اقلام غیرمشابه و متفاوتنمایی اقلام مشابه بهبود نمییابد.
قابل تایید بودن
ت20. قابل تایید بودن، به استفادهکنندگان کمک میکند اطمینان یابند که اطلاعات، کامل، بیطرفانه و صحیح است. اطلاعات در صورتی قابل تایید است که اثبات خود اطلاعات یا ورودیهای مورد استفاده برای استخراج آن اطلاعات، امکانپذیر باشد. برای استفادهکنندگان اصلی، اطلاعات قابل تایید، مفیدتر از اطلاعاتی است که قابل تایید نباشد.
ت21. قابل تایید بودن به معنای آن است که ناظران مختلف آگاه و مستقل میتوانند درباره اینکه اطلاعاتی خاص، بهطور صادقانه بیان شده است یا خیر، به اجماعی نه لزوماً در حد توافق کامل، دست یابند. برای اینکه اطلاعات کمّیشده قابل تایید باشد، نیازی نیست که یک برآورد نقطهای واحد باشد. بلکه دامنهای از مبالغ احتمالی و احتمالات مرتبط با آنها نیز میتواند قابل تایید باشد.
ت22. افشای اطلاعات مالی مرتبط با پایداری باید به شیوهای انجام شود که قابل تایید بودن آنها را بهبود دهد. قابل تایید بودن، برای مثال، از طریق موارد زیر میتواند بهبود یابد:
الف. درج اطلاعاتی که از طریق مقایسه با دیگر اطلاعات در دسترس درباره کسب و کار واحد تجاری، درباره کسب و کارهای دیگر یا درباره محیط برونسازمانی که واحد تجاری در آن فعالیت میکند، برای استفاده کنندگان اصلی قابل اثبات باشد؛
ب. ارائه اطلاعاتی درباره ورودیها و روشهای محاسبه مورد استفاده برای انجام برآوردها و تخمینها؛ و
پ. ارائه اطلاعات بررسیشده و توافقشده توسط هیئت مدیره واحد تجاری، کمیتههای هیئت مدیره یا نهادهای معادل آن.
ت23. برخی از افشاهای مالی مرتبط با پایداری، به عنوان توضیحات یا اطلاعات آیندهنگر ارائه خواهد شد. این اطلاعات برای مثال از طریق بیان صادقانه راهبردها، طرحها و تحلیلهای ریسک مبتنی بر واقعیت قابل پشتیبانی است. به منظور کمک به استفادهکنندگان اصلی برای تصمیمگیری درباره استفاده از اطلاعات مزبور، واحد تجاری باید مفروضات زیربنایی و روشهای تهیه اطلاعات و نیز سایر عواملی که فراهمکننده شواهدی برای اینکه آن اطلاعات بیانگر طرحهای واقعی و تصمیمات اتخاذشده توسط واحد تجاری هستند، را توضیح دهد.
به موقع بودن
ت24. به موقع بودن به این معنی است که اطلاعات به موقع در اختیار تصمیمگیرندگان قرار گیرد تا بتواند بر تصمیمات آنها تاثیرگذار باشد. بهطور کلی، هرچه اطلاعات قدیمیتر باشد، مفید بودن آن کمتر است. با وجود این، برخی از اطلاعات ممکن است تا مدتها پس از پایان دوره گزارشگری به موقع باقی بماند زیرا، برای مثال، برخی از استفادهکنندگان ممکن است نیازمند تشخیص و ارزیابی روندها باشند.
قابل فهم بودن
ت25. اطلاعات مالی مرتبط با پایداری، باید واضح و مختصر باشد. برای اینکه افشاهای مالی مرتبط با پایداری مختصر باشد، باید در آن:
الف. از ارائه اطلاعات کلی و عام، که مختص واحد تجاری نیست، اجتناب شود؛
ب. از تکرار اطلاعات در گزارشهای مالی با مقاصد عمومی، از جمله تکرار غیرضروری اطلاعات ارائه شده در صورتهای مالی مرتبط، اجتناب شود؛ و
پ. از نگارش و جملات و پاراگرافهای با ساختار واضح استفاده شود.
ت26. واضحترین شکل افشا بستگی به ماهیت اطلاعات خواهد داشت و گاهی اوقات ممکن است علاوه بر متن تشریحی، شامل جداول، نمودارها یا نگارهها نیز باشد. در صورت استفاده از نمودارها یا نگارهها، ممکن است برای جلوگیری از ارائه غیرشفاف جزئیات بااهمیت، متن یا جداول اضافی لازم باشد.
ت27. واضح بودن ممکن است از طریق تمایز اطلاعات مربوط به تحولات طی دوره گزارشگری در اطلاعاتی که از یک دوره به دوره بعد بدون تغییر باقی میماند یا تغییرات اندکی دارد، افزایش یابد – برای مثال، با توصیف جداگانه جنبههایی از راهبری و فرایندهای مدیریت ریسک مرتبط با پایداری یک واحد تجاری که از دوره گزارشگری قبلی تغییر کرده است.
ت28. افشاها در صورتی مختصر هستند که صرفا دربردارنده اطلاعات بااهمیت باشند. اطلاعات کماهمیت در صورتی باید در افشاها گنجانده شود که باعث غیرشفاف ارائه شدن اطلاعات بااهمیت نشود.
ت29. برخی از ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری ماهیتا پیچیده هستند و ممکن است ارائه آنها به شیوهای که درکشان آسان باشد، مشکل باشد. واحد تجاری باید چنین اطلاعاتی را تا حد امکان بهطور واضح ارائه کند. با وجود این، اطلاعات پیچیده در مورد این ریسکها و فرصتها نباید با استدلال آسانتر کردن درک گزارشهای مالی با مقاصد عمومی، از آن حذف شود. حذف چنین اطلاعاتی، باعث کامل نبودن گزارشگری مالی با مقاصد عمومی، و در نتیجه، احتمالاً گمراهکنندگی آن میشود.
ت30. کاملبودن، واضحبودن و قابل مقایسهبودن افشاهای مالی مرتبط با پایداری همگی متکی بر اطلاعات ارائهشده به عنوان یک مجموعه منسجم است. برای منسجمبودن افشاهای مالی مرتبط با پایداری، این افشاها باید به گونهای ارائه شود که محتوا و روابط بین اقلام اطلاعاتی مرتبط را توضیح دهد.
ت31. اگر ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری درج شده در بخشی از گزارشهای مالی با مقاصد عمومی، پیامدهایی برای اطلاعات افشاشده در بخشهای دیگر آن داشته باشد، واحد تجاری باید اطلاعات لازم برای ارزیابی این پیامدها را برای استفادهکنندگان فراهم سازد.
ت32. برای منسجمبودن اطلاعات، همچنین واحد تجاری باید آن را به شیوهای ارائه کند که استفادهکنندگان بتوانند اطلاعات مربوط به ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری را به اطلاعات صورتهای مالی واحد تجاری ارتباط دهند.
پیوست ث: تاریخ اجرا
این پیوست بخش جدانشدنی استاندارد الزامات کلی افشای اطلاعات مالی مرتبط با پایداری است و همانند سایر بخشهای استاندارد لازمالاجرا است.
تاریخ اجرا
ث1. واحد تجاری باید این استاندارد را برای دورههای گزارشگری سالانه که از 1405 یا پس از آن شروع میشود، بهکار گیرد. بهکارگیری زودتر از موعد مجاز است. اگر واحد تجاری این استاندارد را زودتر از موعد بهکار گیرد، این موضوع باید افشا شود و همزمان استاندارد افشای پایداری 2 افشاهای مرتبط با اقلیم نیز اجرا شود.
ث2. برای مقاصد اجرای بندهای ث3 تا ث6، تاریخ اجرای اولیه این استاندارد، از شروع دوره گزارشگری سالانهای است که واحد تجاری برای اولین بار این استاندارد را به کار میگیرد.
گذار
ث3. واحد تجاری ملزم به انجام افشاهای مشخص شده در این استاندارد برای دورههای قبل از تاریخ بهکارگیری اولیه نیست. بنابراین، واحد تجاری ملزم نیست اطلاعات مقایسهای را در اولین دوره گزارشگری سالانهای، که این استاندارد را بهکار میگیرد، افشا کند.
ث4. واحد تجاری در اولین دوره گزارشگری سالانهای که این استاندارد را به کار میگیرد، مجاز است افشاهای مالی مرتبط با پایداری را پس از انتشار صورتهای مالی مربوط گزارش کند. در اجرای این معافیت گذار، واحد تجاری باید افشاهای مالی مرتبط با پایداری خود را با رعایت موارد زیر گزارش کند:
الف. در صورتی که واحد تجاری ملزم به ارائه گزارش مالی میاندورهای با مقاصد عمومی باشد، همزمان با گزارش مالی با مقاصد عمومی میاندورهای سهماهه یا ششماهه بعدی،
ب. در صورتی که واحد تجاری داوطلبانه گزارش مالی میاندورهای با مقاصد عمومی ارائه میکند، همزمان با گزارش مالی با مقاصد عمومی میاندورهای سهماهه یا ششماهه بعدی، اما ظرف 9 ماه پس از پایان دوره گزارشگری سالانهای که در آن واحد تجاری برای اولین بار این استاندارد را به کار میگیرد؛ یا
پ. در صورتی که واحد تجاری ملزم به ارائه گزارش مالی میاندورهای با مقاصد عمومی نباشد و به صورت داوطلبانه هم آن را ارائه نکند، ظرف 9 ماه پس از پایان دوره گزارشگری سالانهای که در آن واحد تجاری برای اولین بار این استاندارد را به کار میگیرد.
ث5. واحد تجاری در اولین دوره گزارشگری سالانهای که این استاندارد را به کار میگیرد، مجاز است فقط اطلاعات مربوط به ریسکها و فرصتهای مرتبط با اقلیم را (طبق استاندارد افشای پایداری 2) افشا کند و در نتیجه الزامات این استاندارد را فقط تا جایی اعمال کند که به افشای ریسکها و فرصتهای مرتبط با اقلیم مربوط میشود. در صورت استفاده واحد تجاری از این معافیت گذار، واحد تجاری باید این واقعیت را افشا کند.
ث6. در صورت استفاده واحد تجاری از معافیت گذار بند ث5:
الف. در اولین دوره گزارشگری سالانهای که واحد تجاری این استاندارد را به کار میگیرد، نیازی به افشای اطلاعات مقایسهای در مورد ریسکها و فرصتهای مرتبط با اقلیم نیست (به بند ث3 مراجعه کنید)؛ و
ب. در دومین دوره گزارشگری سالانهای که واحد تجاری این استاندارد را به کار میگیرد، به غیر از ریسکها و فرصتهای مرتبط با اقلیم، نیازی به افشای اطلاعات مقایسهای درباره ریسکها و فرصتهای مرتبط با پایداری ندارد.