در راستای تقویت مهارت‌های حرفه‌ای نیروی کار و بهبود بهره‌وری در بازار کار ایران، بر اساس مواد ۷ تا ۹ آیین‌نامه اجرایی بند (ث) تبصره (۲) قانون بودجه سال ۱۴۰۳ کل کشور کارفرمایان را موظف کرده است که معادل یک در هزار از مزد کارگران خود را همزمان با پرداخت حق بیمه تأمین اجتماعی به حساب سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای واریز کنند.
این مبلغ به منظور توسعه برنامه‌های مهارت‌آموزی و ارتقای شایستگی‌های حرفه‌ای کارگران اختصاص می‌یابد.
این مقاله به بررسی تعریف، اهداف، کاربردها، نحوه اجرا، و اهمیت این الزام قانونی در چارچوب حسابداری و مدیریت مالی می‌پردازد.
بر اساس مواد ۷ تا ۹ آیین‌نامه اجرایی بند (ث) تبصره (۲) قانون بودجه سال ۱۴۰۳، کارفرمایان در بخش‌های دولتی، خصوصی، و تعاونی موظف‌اند معادل یک در هزار از مجموع مزد کارگران مشمول بیمه تأمین اجتماعی (شامل حقوق پایه و مزایای مشمول بیمه مانند اضافه‌کاری، حق مسکن، و بن کارگری) را به حساب سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای واریز کنند.
این پرداخت باید به‌صورت ماهانه و همزمان با واریز حق بیمه تأمین اجتماعی (۳۰٪ مزد؛ ۷٪ سهم کارگر و ۲۳٪ سهم کارفرما) انجام شود.
هدف از این پرداخت، تأمین منابع مالی برای برنامه‌های آموزشی و مهارتی است که توسط سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای اجرا می‌شود.
الزام قانونی: این پرداخت برای تمامی کارفرمایان مشمول قانون کار و تأمین اجتماعی اجباری است.
محاسبه بر اساس مزد: مبلغ یک در هزار بر اساس کل مزد مشمول بیمه کارگران محاسبه می‌شود.
هدف مشخص: وجوه جمع‌آوری‌شده صرفاً برای توسعه مهارت‌آموزی و آموزش‌های حرفه‌ای استفاده می‌شود.
ثبت در حسابداری: این مبلغ به‌عنوان هزینه‌ای جدا از حق بیمه تأمین اجتماعی در دفاتر مالی ثبت می‌شود.
این الزام قانونی با اهداف زیر طراحی شده است:
ارتقای مهارت‌های حرفه‌ای کارگران:
تأمین منابع مالی برای ارائه دوره‌های آموزشی تخصصی و کاربردی که مهارت‌های کارگران را با نیازهای بازار کار هم‌راستا می‌کند.
افزایش بهره‌وری نیروی کار:
آموزش‌های مهارتی منجر به بهبود عملکرد کارگران و افزایش کارایی در بخش‌های مختلف صنعتی، خدماتی، و تولیدی می‌شود.
کاهش بیکاری و بهبود اشتغال:
با ارتقای مهارت‌های کارگران، شانس اشتغال آن‌ها در مشاغل تخصصی افزایش یافته و نرخ بیکاری کاهش می‌یابد.
حمایت از توسعه اقتصادی:
نیروی کار ماهر به رشد صنایع و افزایش رقابت‌پذیری اقتصاد ملی کمک می‌کند.
رعایت الزامات قانونی و نظارتی:
این الزام نشان‌دهنده تعهد دولت به تقویت زیرساخت‌های آموزشی و پایبندی کارفرمایان به قوانین بودجه است.
وجوه جمع‌آوری‌شده از این الزام در موارد زیر توسط سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای استفاده می‌شود:
اجرای دوره‌های آموزشی مهارتی:
ارائه آموزش‌های تخصصی در زمینه‌های فنی، صنعتی، خدماتی، و کشاورزی برای کارگران.
توسعه زیرساخت‌های آموزشی:
تأمین تجهیزات، کارگاه‌های آموزشی، و مراکز مهارت‌آموزی در سراسر کشور. ارتقای شایستگی‌های حرفه‌ای: کمک به کارگران برای کسب گواهینامه‌های مهارتی که ارزش حرفه‌ای آن‌ها را در بازار کار افزایش می‌دهد.
حمایت از کارفرمایان:
آموزش‌های مهارتی می‌تواند به بهبود کیفیت نیروی کار و کاهش هزینه‌های عملیاتی کارفرمایان کمک کند.
تطبیق با نیازهای بازار کار:
طراحی دوره‌های آموزشی متناسب با نیازهای روز صنایع و فناوری‌های جدید.
فرض کنید یک کارگاه با ۱۰ کارگر، مجموع مزد ماهانه مشمول بیمه آن‌ها ۱۰۰,۰۰۰,۰۰۰ تومان باشد:
مبلغ یک در هزار = ۱۰۰,۰۰۰,۰۰۰ × ۰.۰۰۱ = ۱۰۰,۰۰۰ تومان
این مبلغ باید به حساب سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای واریز شود.
ثبت حسابداری:
هزینه آموزش مهارتی بدهکار ۱۰۰,۰۰۰ تومان
نقد و بانک بستانکار ۱۰۰,۰۰۰ تومان
زمان پرداخت:
این مبلغ باید همزمان با واریز حق بیمه تأمین اجتماعی (معمولاً تا پایان ماه بعدی) به حساب مشخص‌شده توسط سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای واریز شود.
حساب مقصد:
شماره حساب یا درگاه پرداخت توسط سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای اعلام می‌شود.
مستندسازی:
کارفرمایان باید اسناد پرداخت را برای حسابرسی مالیاتی و بازرسی‌های سازمان تأمین اجتماعی و آموزش فنی و حرفه‌ای نگهداری کنند.
پیامدهای عدم پرداخت:
عدم رعایت این الزام ممکن است منجر به جریمه‌های مالی یا پیگیری قانونی توسط سازمان‌های نظارتی شود.
این هزینه به‌عنوان هزینه‌های عمومی و اداری یا هزینه آموزش در دفاتر مالی ثبت می‌شود.
برای شفافیت، کارفرمایان باید این پرداخت را از حق بیمه تأمین اجتماعی متمایز کنند.