پایه سنوات مبلغی است که به صورت ماهانه، علاوه بر حداقل حقوق، به کارگرانی که بیش از یک سال سابقه کار در یک کارگاه یا با یک کارفرما را دارند، تعلق می‌گیرد. این مبلغ در واقع پاداشی برای سابقه کار و ماندگاری کارگر در مجموعه است و از سال دوم همکاری به بعد پرداخت می‌شود.
شورای عالی کار هر ساله میزان پایه سنوات را تعیین می‌کند. هدف از پرداخت این مبلغ، جبران بخشی از کمبود حقوق برای کارگرانی است که حداقل دستمزد را دریافت می‌کنند. به عبارت دیگر، پایه سنوات به عنوان مشوقی برای کارگران با سابقه عمل می‌کند تا انگیزه بیشتری برای ادامه همکاری با مجموعه داشته باشند.
نکات مهم در مورد پایه سنوات:
پایه سنوات به تمام کارگران، صرف نظر از نوع قرارداد کار آن‌ها، تعلق می‌گیرد. به عبارت دیگر، کارگران رسمی، غیر رسمی، دارای قرارداد کتبی یا شفاهی، تمام وقت یا پاره وقت، همگی مشمول دریافت پایه سنوات هستند.
شرط اصلی دریافت پایه سنوات:
تنها شرط لازم برای دریافت پایه سنوات، داشتن حداقل یک سال سابقه کار در یک کارگاه یا سازمان مشخص است. به محض اتمام سال اول همکاری و ورود به سال دوم، پایه سنوات به کارگر تعلق خواهد گرفت.
مثال:
اگر شما از ابتدای مهر ماه سال 1402 در یک شرکت مشغول به کار شده باشید، از ابتدای مهر ماه سال 1403 مشمول دریافت پایه سنوات خواهید شد.
سابقه کار در کارگاه‌های دیگر:
نکته مهم: سابقه کار شما در کارگاه‌ها یا سازمان‌های دیگر، تاثیری در تعلق گرفتن پایه سنوات در کارگاه فعلی شما ندارد. ملاک محاسبه، فقط سابقه کار شما در همان کارگاه یا سازمان فعلی است.
تاثیر قطع همکاری بر پایه سنوات:
حتی اگر در دوره‌ای با کارگاه خود قطع همکاری کرده باشید و پس از مدتی دوباره در همان کارگاه مشغول به کار شوید، سابقه کار قبلی شما در محاسبه پایه سنوات لحاظ خواهد شد.
مثال برای قطع همکاری:
فرض کنید شخصی در فروردین 1400 در شرکتی مشغول به کار شده و در فروردین 1401 قطع همکاری کرده است. اگر این شخص در ابتدای سال 1403 دوباره در همان شرکت استخدام شود، از همان روز اول مشمول دریافت پایه سنوات خواهد بود، زیرا سابقه یک سال کار قبلی او در این کارگاه در نظر گرفته می‌شود.
بر اساس اعلام شورای عالی کار، مبلغ پایه سنوات روزانه برای سال 1403 7,000 تومان تعیین شده است. به این ترتیب، مبلغ پایه سنوات ماهانه برای کارگران به شرح زیر محاسبه می‌شود:
نکته قابل توجه این است که مبلغ پایه سنوات از سال 1401 تا کنون تغییری نداشته و طی سه سال اخیر ثابت مانده است. این موضوع نشان‌دهنده عدم افزایش این مزایا در طول این مدت است، با وجود اینکه سایر حقوق و دستمزدها ممکن است تغییر کرده باشند.
پایه سنوات تجمیعی به مجموع پایه‌های سنواتی که یک کارگر در طول سال‌های اشتغال خود در یک کارگاه دریافت کرده است، گفته می‌شود. برای محاسبه دقیق پایه سنوات تجمیعی، می‌توانید از جدول پایه سنوات تجمیعی که در ادامه آمده است استفاده کنید.
این جدول به شما کمک می‌کند تا به راحتی پایه سنوات خود را بر اساس سال استخدام و سال مورد نظر برای محاسبه، پیدا کنید.
مثال:
فرض کنید شخصی در سال 1395 استخدام شده و می‌خواهد پایه سنوات تجمیعی خود را در سال 1403 محاسبه کند.
بنابراین، پایه سنوات تجمیعی این شخص در سال 1403، مبلغ 627,545 ریال خواهد بود
یکی از پرتکرارترین سوالات در حوزه قوانین کار، تفاوت پایه سنوات و حق سنوات است. این دو مفهوم، با وجود شباهت اسمی، تفاوت‌های اساسی با یکدیگر دارند که در ادامه به طور کامل به آن‌ها می‌پردازیم. برای درک بهتر تفاوت پایه سنوات و حق سنوات، ابتدا هر یک را به طور جداگانه تعریف می‌کنیم:
پایه سنوات مبلغی است که به صورت ماهیانه، به عنوان جبران سابقه کار، به کارگرانی که بیش از یک سال سابقه کار در یک کارگاه را دارند، از سال دوم همکاری به بعد، پرداخت می‌شود. این مبلغ هر ساله توسط شورای عالی کار تعیین می‌شود و جزئی از حقوق ماهیانه کارگر محسوب می‌شود.
حق سنوات که به آن “مزایای پایان کار” نیز گفته می‌شود، مبلغی است که کارفرما در پایان همکاری به کارگر پرداخت می‌کند. این مبلغ معادل یک ماه آخرین حقوق دریافتی کارگر به ازای هر سال سابقه کار او در کارگاه است.
برای درک بهتر تفاوت‌ها، جدول زیر را به دقت مطالعه کنید:
| ویژگی | پایه سنوات | حق سنوات |
| شرایط تعلق | از ابتدای سال دوم همکاری به بعد، به کارگرانی که بیش از یک سال سابقه کار در یک کارگاه دارند تعلق می‌گیرد. | به تمام کارگران، حتی با سابقه کمتر از یک سال (به نسبت مدت کارکرد)، تعلق می‌گیرد. |
| میزان | مبلغی ثابت که هر ساله توسط شورای عالی کار تعیین می‌شود و به صورت ماهیانه پرداخت می‌شود. (برای مثال در سال 1402، روزانه 7 هزار تومان) | به ازای هر سال سابقه کار، معادل یک ماه آخرین حقوق دریافتی کارگر. |
| نحوه محاسبه | مبلغ ثابت روزانه تعیین شده توسط شورای عالی کار ضربدر تعداد روزهای ماه | آخرین حقوق دریافتی ماهانه ضربدر تعداد سال‌های سابقه کار |
| بیمه و مالیات | مشمول بیمه و مالیات است. | مشمول بیمه و مالیات نیست. |
| پرداخت | ماهانه، همراه با حقوق | معمولاً در پایان همکاری و به صورت یکجا. در صورت توافق کارگر و کارفرما، می‌تواند در پایان هر سال همراه با عیدی پرداخت شود. |
| محاسبه در صورت سابقه کار کمتر از یکسال | تعلق نمی‌گیرد | به نسبت مدت کارکرد محاسبه و پرداخت می‌شود. |