PersianAcc

مدت مرخصی استعلاجی در قانون کار

بر اساس قانون کار ایران، مدت مرخصی استعلاجی به‌طور معمول سه روز است. اگر فردی در بیمارستان بستری شود و نیاز به مراقبت‌های پزشکی داشته باشد، این مدت با حقوق پرداخت خواهد شد و همچنین به عنوان سابقه کار و بازنشستگی نیز محاسبه می‌شود. با این حال، غرامت دستمزد برای این مدت تعلق نمی‌گیرد. حقوق مربوط به این مرخصی، در صورت داشتن شرایط لازم، پس از مدتی به حساب فرد واریز می‌شود. بنابراین، باید توجه داشت که مرخصی استعلاجی کمتر از سه روز در این دسته قرار نمی‌گیرد.

مرخصی استعلاجی در طول ماه

بر اساس قانون سازمان تأمین اجتماعی، محدودیتی برای مدت مرخصی استعلاجی در طول ماه وجود ندارد. همچنین پرداخت غرامت دستمزد ایام بیماری نیز بدون محدودیت زمانی و تعداد دفعات صورت می‌گیرد. به این معنا که اگر بیمه‌شده بنا به تشخیص سازمان تأمین اجتماعی قادر به ادامه کار نباشد، اما از کارافتاده محسوب نشود، همچنان از مزایای غرامت دستمزد بهره‌مند خواهد شد.

مرخصی استعلاجی در سال

طبق ماده 84 قانون مدیریت خدمات کشوری، مرخصی استعلاجی در سال حداکثر چهار ماه است که نیازمند تأیید پزشک معتمد است. کارمندان دولت می‌توانند در طول سال، تا سقف چهار ماه از این نوع مرخصی استفاده کنند. در مواردی که بیماری صعب‌العلاج باشد، محدودیتی برای این مرخصی وجود ندارد و این موضوع به تشخیص وزارت بهداشت وابسته است.

در بخش خصوصی، قوانین مرتبط با مرخصی استعلاجی معمولاً در چارچوب آیین‌نامه‌های داخلی هر سازمان تعیین می‌شود. در عین حال، بیمه‌شدگان تأمین اجتماعی نیز می‌توانند با توجه به شرایط و قوانین این سازمان، از مرخصی استعلاجی بدون محدودیت زمانی بهره‌مند شوند. باید توجه داشت که استفاده مداوم از مرخصی استعلاجی در چارچوب قوانین تأمین اجتماعی تعریف می‌شود و ممکن است شرایط ویژه‌ای برای برخی از موارد اعمال شود.

شرایط مرخصی استعلاجی بیش از سه روز در قانون کار

مرخصی استعلاجی بیشتر از سه روز، با تأیید سازمان تأمین اجتماعی، به عنوان سابقه کار و بازنشستگی کارگران محسوب می‌شود. در صورتی که بیماری فرد به بستری شدن در بیمارستان نیاز داشته باشد، غرامت دستمزد ایام بیماری از روز چهارم به بعد توسط سازمان تأمین اجتماعی محاسبه و پرداخت خواهد شد.

پرداخت غرامت دستمزد مرخصی استعلاجی، یکی از خدمات ارائه‌شده توسط سازمان تأمین اجتماعی در مقابل دریافت حق بیمه است. این حق به وضعیت اشتغال کارگر (رسمی یا موقت) وابسته نیست و تمامی بیمه‌شدگان می‌توانند از آن بهره‌مند شوند.

شرایط مرخصی استعلاجی کمتر از سه روز در قانون کار

بر اساس قوانین کار، مرخصی استعلاجی کمتر از سه روز شامل حقوق و مزایا نمی‌شود. مطابق بند 1 ماده 62 قانون تأمین اجتماعی، در صورتی که عدم اشتغال به کار و یا معالجه و بستری در بیمارستان کمتر از سه روز باشد، فرد واجد دریافت حقوق یا مزایا نخواهد بود.

بر اساس این قانون، غرامت دستمزد از روز چهارم به بعد محاسبه و پرداخت می‌شود. بنابراین، برای مرخصی استعلاجی کمتر از سه روز، هیچ‌گونه حقوق یا مزایایی تعلق نمی‌گیرد و محاسبه غرامت صرفاً برای ایام بیماری بیش از این مدت انجام خواهد شد.

مراحل دریافت مرخصی استعلاجی

بیمه‌شدگان واجد شرایط می‌توانند برای دریافت غرامت دستمزد ایام بیماری مراحل زیر را طی کنند:

ارائه گواهی پزشکی

ابتدا گواهی پزشکی مربوط به مرخصی استعلاجی باید به شعبه تأمین اجتماعی ارائه شود.

تأیید مدت استراحت توسط مراجع مرتبط

گواهی مرخصی استعلاجی بر اساس مدت استراحت توسط مراجع مرتبط تأیید می‌شود:

اگر مدت استراحت در هر نوبت تا 7 روز باشد یا مجموعاً در طول سال 15 روز یا کمتر باشد، تأیید پزشک معالج کافی است.

برای استراحت بیش از 15 روز و کمتر از 60 روز در سال، گواهی باید به تأیید پزشک معتمد سازمان برسد.

در صورتی که مدت استراحت بیش از 60 روز در سال باشد، تأیید شورای پزشکی تأمین اجتماعی الزامی است.

محاسبه غرامت دستمزد

میزان غرامت دستمزد ایام بیماری بر اساس آخرین حقوق یا مزد روزانه بیمه‌شده قبل از وقوع بیماری محاسبه می‌شود.

بازگشت به کار با تایید متخصص طب کار

در بسیاری از موارد، بازگشت به کار پس از بیماری یا آسیب‌دیدگی باید توسط متخصص طب کار تأیید شود. این تأیید به دلایل زیر اهمیت دارد:

ارزیابی سلامت شغلی : متخصص طب کار وظیفه دارد تا وضعیت سلامت فرد را ارزیابی کند و اطمینان حاصل کند که فرد قادر به انجام وظایف شغلی خود بدون خطر برای خود و دیگران است.

پیشگیری از آسیب‌های بیشتر: تأیید متخصص می‌تواند به پیشگیری از بروز مشکلات و آسیب‌های بیشتر در آینده کمک کند، به ویژه اگر فرد هنوز به طور کامل بهبود نیافته باشد.

رعایت قوانین و مقررات : در بسیاری از کشورها، قوانین و مقررات مربوط به ایمنی و بهداشت شغلی، نیاز به تأیید متخصص طب کار برای بازگشت به کار را الزامی می‌کند.

مدارک لازم برای برگشت به کار : معمولاً فرد باید گواهی پزشکی یا تأییدیه‌ای از متخصص طب کار دریافت کند که نشان‌دهنده توانایی او برای بازگشت به کار باشد.

بازگشت به کار پس از بیماری یا آسیب‌دیدگی معمولاً نیاز به تأیید متخصص طب کار دارد تا اطمینان حاصل شود که فرد قادر به انجام وظایف خود است و هیچ خطری برای سلامت خود یا دیگران ایجاد نمی‌کند. مشاوره با متخصص طب کار و رعایت مراحل قانونی در این زمینه ضروری است.

تایید مرخصی استعلاجی توسط سازمان تامین اجتماعی

 اگر سازمان تامین اجتماعی مرخصی استعلاجی را تایید کند تمام حقوق و مزایای مشمول بیمه را در محاسبات مرخصی ایام استعلاجی در نظر میگیرد مزایای معاف از بیمه مانند حق اولاد، عیدی و حق سنوات در محاسبات لحاظ نمیگردد.

مخالفت کارفرما با مرخصی استعلاجی

 هیچ کارفرمایی حق مخالفت با مرخصی استعلاجی را ندارد با گرفتن تاییدیه استراحت پزشکی از تامین اجتماعی مرخصی استعلاجی تایید و بازگشت به کار پس از استراحت نیز قانونی است و کارفرما حق مخالفت ندارد.

مسئولیت پرداخت غرامت دستمزد در ایام مرخصی استعلاجی به عهده کیست؟

پرداخت غرامت دستمزد (حقوق مرخصی استعلاجی) به عهده کارفرما نیست و تنها بر عهده سازمان تأمین اجتماعی است، مگر در مواردی که کارفرما به صورت داوطلبانه مبلغی را برای کمک به کارکنان پرداخت نماید. این امر به منظور حمایت از کارگران در زمان بیماری و حفظ امنیت مالی آن‌ها طراحی شده است.

عواقب نداشتن گواهی معاینات پزشکی طب کار برای کارفرما

اگر بیماری نیروی کار با نداشتن گواهی معاینات پزشکی (طب کار) بدو و حین استخدام پرسنل ارتباط پیدا کند، سازمان تامین اجتماعی میتواند بدهی ایجاد شده ناشی از غرامت استعلاجی را از کارفرما مطالبه و کارفرما  محکوم گردد.

مرخصی استعلاجی و دریافت غرامت به چه کسانی تعلق نمیگیرد؟

• در ایام بیماری، مشغول به کار نباشد.
• در ایام مذکور مزد یا حقوق دریافت نکرده باشد.
• رابطه کارگری و کارفرمایی قبل از شروع بیماری وجود داشته باشد.
• مدت استراحت بیمه‌شده به تأیید پزشک معالج یا شورای پزشکی تأمین اجتماعی رسیده باشد.
• فرد در ایام بیماری خود را بازخرید نکرده، استعفا نداده یا اخراج نشده باشد.

مرخصی استعلاجی و دریافت غرامت به چه کسانی تعلق میگیرد؟

• بر اثر حادثه در کار یا بیماری شغلی قادر به کار نیستند.
• بر اثر بیماری عادی در بیمارستان بستری شده‌اند.
• بیماری‌شان در ادامه بیماری قبلی باشد.
• ابتدا به صورت سرپایی درمان شوند و سپس بستری شوند.
• جانبازان انقلاب اسلامی که به دلیل بیماری عادی قادر به کار نیستند و در بیمارستان بستری نمی‌شوند.

تعداد دفعات و مدت استفاده از مرخصی استعلاجی

برای مدت پرداخت غرامت دستمزد در ایام بیماری، محدودیت زمانی و تعداد دفعات وجود ندارد. پرداخت غرامت تا زمانی ادامه می‌یابد که بیمه‌شده بر اساس تشخیص سازمان تأمین اجتماعی قادر به کار نباشد. در این مدت، بیمه‌شده و خانواده‌اش همچنان تحت پوشش تأمین اجتماعی هستند.

محاسبه غرامت

میزان غرامت دستمزد ایام بیماری بیمه‌شدگان بر اساس آخرین مزد یا حقوق روزانه آنان پیش از وقوع بیماری محاسبه می‌شود.

پرداخت حقوق ایام مرخصی استعلاجی از چه زمانی شروع میشود؟

به‌طور کلی، غرامت دستمزد ایام بیماری از روز چهارم پرداخت می‌شود، اما در شرایط زیر، این قانون شامل استثنا می‌شود:

بستری شدن در بیمارستان

اگر بیمه‌شده در دوران استراحت در بیمارستان بستری شود، مدت بستری مهم نیست. حتی اگر فرد چند ساعت بستری باشد یا تحت عمل جراحی سرپایی قرار گیرد و ترخیص شود، کسر سه روز اول اعمال نمی‌شود.

بیماری حرفه‌ای یا حادثه کاری

اگر استراحت به دلیل بیماری‌های حرفه‌ای، حوادث ناشی از کار، یا عواقب بعدی آنها تجویز شده باشد، کسر سه روز اول لزومی ندارد.

ادامه بیماری قبلی

در مواردی که بیماری فرد به ادامه یک بیماری قبلی مرتبط باشد و در دوره قبلی سه روز اول بیماری کسر شده باشد، این کسر مجدداً اعمال نمی‌شود.

مرخصی استعلاجی جانبازان انقلاب اسلامی

غرامت دستمزد جانبازان بیمه‌شده معادل 100 درصد متوسط حقوق و مزایای آنها محاسبه می‌شود، مشروط بر اینکه این مبلغ از حداقل دستمزد زمان بیماری کمتر نباشد.

مجروحیت ناشی از همکاری با نیروهای مسلح

بیمه‌شدگانی که در همکاری با نیروهای مسلح مجروح می‌شوند، غرامت دستمزد آنها برابر با 100 درصد آخرین مزد پرداختی خواهد بود.

نبود تخت خالی در بیمارستان

اگر بستری شدن بیمه‌شده ضروری تشخیص داده شود اما به دلیل نبود تخت خالی، معالجه به صورت سرپایی انجام شود، سه روز اول بیماری کسر نخواهد شد.

مراجعات اورژانسی

مراجعات به مراکز درمانی اورژانسی مشمول کسر سه روز اول بیماری نمی‌شوند.

بیماری عادی و معالجه سرپایی

در صورتی که بیماری فرد عادی باشد یا معالجه به صورت سرپایی انجام شود، پرداخت غرامت دستمزد از روز چهارم آغاز خواهد شد.

نحوه محاسبه حقوق مرخصی استعلاجی و غرامت دستمزد ایام بیماری

میزان غرامت دستمزد ایام بیماری بر اساس وضعیت تأهل و شرایط درمان بیمه‌شده تعیین می‌شود:

بیمه‌شدگان متأهل و دارای افراد تحت تکفل

غرامت دستمزد این گروه معادل سه‌چهارم میانگین دستمزد روزانه آنها محاسبه می‌شود.

بیمه‌شدگان مجرد و بدون افراد تحت تکفل

اگر بیمه‌شده از خدمات درمانی سازمان تأمین اجتماعی استفاده نکرده باشد و معالجه به صورت سرپایی انجام شده باشد، غرامت دستمزد معادل دو‌سوم میانگین دستمزد روزانه خواهد بود.

در صورتی که بیمه‌شده از خدمات درمانی یا بستری در بیمارستان استفاده کند، غرامت دستمزد معادل یک‌دوم میانگین دستمزد روزانه محاسبه می‌شود.

ارسال لیست بیمه توسط کارفرما برای افرادی که در مرخصی استعلاجی هستند

هنگام ارسال لیست بیمه توسط کارفرما، چنانچه پرسنلی از مرخصی استعلاجی استفاده می‌کنند، نباید ترک کار زده شود و فقط کارکرد صفر وارد شود. به عنوان مثال، اگر کارگری یک ماه کامل از مرخصی استعلاجی استفاده نماید، کارفرما باید کارکرد آن ماه را صفر رد کند.

نتیجه‌گیری

پرداخت غرامت دستمزد در ایام مرخصی استعلاجی یک حق قانونی برای بیمه‌شدگان است که تحت شرایط خاصی قابل دریافت می‌باشد. آگاهی از این شرایط و مراحل می‌تواند به بیمه‌شدگان کمک کند تا از حقوق خود بهره‌مند شوند. همچنین، اطلاع‌رسانی مناسب به کارفرمایان و بیمه‌شدگان در این زمینه می‌تواند به بهبود فرآیندها و کاهش مشکلات اداری کمک کند.