با پیچیدهتر شدن نظام مالیاتی و گسترش تعاملات اقتصادی، نیاز به نهادهای واسط بین مودیان مالیاتی و سازمان امور مالیاتی به شدت احساس میشود. یکی از این نهادهای واسط، «شرکتهای معتمد مالیاتی» هستند که به منظور بهبود کیفیت خدمات مالیاتی، افزایش شفافیت، کاهش فرار مالیاتی و تسهیل فرآیندهای مالیاتی تأسیس شدهاند.
شرکت معتمد مالیاتی، شرکتی است که با مجوز رسمی از سازمان امور مالیاتی کشور، به ارائه خدمات تخصصی مالیاتی به مودیان حقیقی و حقوقی میپردازد. این شرکتها به عنوان نماینده رسمی و مورد تأیید سازمان مالیاتی، وظیفه دارند اطلاعات مالی و مالیاتی مودیان را بهدرستی ثبت، پردازش و ارسال کنند و مشاورههای لازم را ارائه دهند.
عمدتاً به ماده 26 قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان باز می گردد
این ماده به عنوان چارچوب قانونی اساسی عمل می کند و سازمان امور مالیاتی کشور را قادر می سازد تا این شرکت ها را مجاز کرده و از خدمات آنها استفاده کند.
این قانون مقرر می دارد که کلیه اشخاص مشمول آن باید صورتحساب های فروش کالا و خدمات خود را از طریق سامانه مودیان صادر نمایند
این تغییر به سوی صورتحساب الکترونیکی، محرک اصلی نیاز به شرکت های معتمد مالیاتی برای کمک به مودیان در این فرآیند است.
ماده 26 به سازمان امور مالیاتی اجازه می دهد تا از خدمات شرکت های معتبر ایرانی ارائه دهنده خدمات مالیاتی برای اطمینان از انطباق مودیان با صورتحساب الکترونیکی و ثبت دقیق معاملات در سامانه مودیان استفاده کند.
این امر تمرکز ویژه قانون بر استفاده از این شرکت ها برای تسهیل پذیرش و استفاده موثر از پلتفرم مالیاتی دیجیتال جدید را نشان می دهد.
نقش ها، مسئولیت ها و رویه های عملیاتی خاص شرکت های معتمد مالیاتی در آیین نامه های اجرایی صادره بر اساس ماده 26 این قانون بیشتر تعریف و تشریح شده است
این مقررات جزئیات لازم برای اجرای عملی قانون را فراهم می کند.
ثبت و ارسال اطلاعات مالیاتی: شامل ارسال صورتحسابهای الکترونیکی، گزارش معاملات فصلی، و اطلاعات مرتبط با مالیات بر ارزش افزوده.
تنظیم اظهارنامههای مالیاتی: برای اشخاص حقیقی و حقوقی در حوزه مالیات بر درآمد، مالیات بر ارزش افزوده، و سایر مالیاتها.
کنترل صحت اطلاعات مالیاتی: بررسی مستندات و تطبیق اطلاعات مالی با مقررات مالیاتی.
ارائه مشاوره مالیاتی و حسابداری: راهنمایی برای بهینهسازی فرآیندهای مالی و کاهش بدهیهای مالیاتی در چارچوب قانون.
دفاع مالیاتی: نمایندگی مودیان در مواردی مانند اعتراض به برگ تشخیص یا حضور در هیئتهای حل اختلاف مالیاتی.
آموزش و فرهنگسازی: ارائه خدمات آموزشی به مودیان جهت افزایش آگاهی از حقوق و تکالیف مالیاتی.
صدور صورتحساب الکترونیکی با استانداردهای سازمان مالیاتی
تهیه دفاتر قانونی (دفتر روزنامه و کل)
خدمات پشتیبانی در نصب و نگهداری نرمافزارهای مالیاتی
پیادهسازی سیستمهای حسابداری منطبق با قوانین مالیاتی
بررسی ریسکهای مالیاتی و ارائه گزارشهای تحلیلی
تدوین ساختار مالیاتی برای پروژهها و کسبوکارهای جدید
دارای مجوز رسمی از سازمان امور مالیاتی کشور
برخورداری از نیروهای متخصص در زمینه مالیات، حسابداری، حقوق مالیاتی و فناوری اطلاعات
رعایت محرمانگی اطلاعات مودیان
پاسخگویی شفاف و مسئولیتپذیری در قبال اشتباهات احتمالی
استفاده از نرمافزارهای مورد تأیید سازمان امور مالیات
نظام مالیاتی ایران شرکت های معتمد مالیاتی را به سه نوع مجزا تقسیم می کند که هر کدام دامنه فعالیت های مجاز خاص خود را دارند
این طبقه بندی امکان تخصص را فراهم می کند و تضمین می کند که مودیان می توانند شرکتی را انتخاب کنند که به بهترین وجه با نیازهای خاص آنها مطابقت دارد.
این وظیفه نظارتی آنها را از سایر انواع متمایز می کند.
این شرکت ها عمدتاً بر ارائه آموزش های مربوط به قوانین مالیاتی و استفاده از سامانه مودیان تمرکز دارند
ماموریت آنها حول محور افزایش درک مودیان از تعهداتشان است. آنها به طور خاص مجاز به آموزش مودیان در مورد تعهدات مالیاتی خود و ارائه اطلاعات ضروری در مورد خدمات و وظایف مالیاتی هستند
این تمرکز آموزشی نقش اصلی آنها است.
یکی از تفاوت های کلیدی این است که شرکت های نوع دو اختیار نظارت عملی بر عملکرد مالیاتی مودیان را ندارند
نقش آنها صرفاً آموزشی است. آنها به مودیان در درک حقوق و مسئولیت های خود تحت قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان و سایر قوانین مالیاتی مربوطه کمک می کنند
این امر به ترویج انطباق آگاهانه کمک می کند. آموزش آنها هم جنبه های قانونی مالیات و هم جنبه های عملی استفاده از سامانه مودیان را پوشش می دهد
این تمرکز دوگانه تضمین می کند که مودیان هم دانش لازم را دارند و هم توانایی لازم را.
شرکت های نوع دو همچنین ممکن است دوره های آموزشی برای افرادی که به دنبال استخدام در زمینه خدمات مالیاتی هستند، ارائه دهند و به توسعه نیروی کار ماهر در این بخش کمک کنند
این تاثیر آموزشی گسترده تر قابل توجه است.
وظیفه اصلی شرکت های نوع سه ارائه خدمات مشاوره در زمینه های مختلف مربوط به مالیات است
تخصص آنها در ارائه مشاوره و راه حل برای مسائل مربوط به مالیات است.
فعالیت های آنها عمدتاً مشورتی است و بر ارائه راهنمایی های تخصصی تمرکز دارد
این نقش مشاوره ای ویژگی بارز آنها است.
آنها طیف وسیعی از خدمات مشاوره ای، از جمله مشاوره کلی مالیاتی، مشاوره حسابداری و کمک در تهیه و ارسال اظهارنامه های مالیاتی و همچنین نگهداری سوابق مالی به تشخیص سازمان مالیاتی را انجام می دهند
این امر طیف گسترده ای از خدمات مشاوره ای را پوشش می دهد. آنها به طور خاص به مودیان در تکمیل و ارسال دقیق اظهارنامه های مالیاتی خود کمک می کنند و از انطباق با الزامات ثبت نام اطمینان حاصل می کنند
این کمک مستقیم در ثبت مالیات یک خدمت کلیدی است. آنها همچنین می توانند در زمینه های مالی تخصصی، مانند محاسبه حقوق و دستمزد، مشاوره ارائه دهند و از رعایت مقررات مربوطه اطمینان حاصل کنند
این تخصص مالی خاص برای کسب و کارها ارزشمند است. کار آنها معمولاً شامل ارائه مشاوره و کمک در حل هرگونه مشکلی است که مودیان ممکن است در استفاده از سامانه مودیان یا برخورد با سایر مسائل مربوط به مالیات با آن مواجه شوند
این تمرکز بر حل مشکلات یک مزیت اصلی است. با تایید سازمان مالیاتی، شرکت های نوع سه ممکن است در نگهداری سوابق مالیاتی و اسناد مالی از طرف مودیان نیز مشارکت داشته باشند
این پشتیبانی در نگهداری سوابق می تواند برای کسب و کارها مفید باشد.
کاهش خطا و جریمههای مالیاتی
افزایش دقت و صحت در تنظیم و ارسال اطلاعات مالیاتی
افزایش اعتماد سازمان مالیاتی به مودی
صرفهجویی در هزینه و زمان در بلندمدت
دسترسی به مشاوره تخصصی و بهروز مالیاتی
کاهش احتمال مشمولیت رسیدگیهای سنگین مالیاتی
ثبت درخواست در سامانه سازمان امور مالیاتی
ارائه مدارک شناسایی، سوابق حرفهای، توان فنی و مدیریتی
بررسی صلاحیت توسط کمیسیون مربوطه در سازمان مالیاتی
انجام آزمونهای تخصصی و تأیید نهایی
دریافت مجوز رسمی و ثبت بهعنوان شرکت معتمد در فهرست سازمان
نبود فرهنگ استفاده گسترده از این خدمات در بین مودیان
پیچیدگی فرآیندهای اداری برای اخذ مجوز
نیاز به بهروزرسانی مداوم دانش و مهارتهای فنی
عدم نظارت کافی بر عملکرد برخی از شرکتهای معتمد
شرکتهای معتمد مالیاتی یکی از ارکان کلیدی تحول دیجیتال نظام مالیاتی کشور هستند. این شرکتها با نقش واسط میان مودیان و سازمان امور مالیاتی، میتوانند موجب تسهیل فرایندها، افزایش شفافیت، کاهش فرار مالیاتی و ارتقای سلامت اقتصادی کشور شوند. گسترش و حمایت از این نهادها نیازمند سیاستگذاری دقیق، نظارت مستمر و فرهنگسازی در سطح جامعه است.