موقعیت شما : صفحه اصلی » برگه ها » اظهارنامه انحلال شرکت

راهنمای جامع اظهارنامه انحلال شرکت: از تصمیم‌گیری تا اجرای کامل

مقدمه: درک مفهوم انحلال شرکت انحلال شرکت فرآیندی قانونی و پیچیده است که طی آن شخصیت حقوقی یک شرکت پایان می‌یابد. این فرآیند می‌تواند به دلایل مختلفی مانند تصمیم سهامداران، پایان مدت شرکت، تحقق هدف شرکت، ورشکستگی یا حکم دادگاه صورت گیرد. اظهارنامه انحلال، سند رسمی و کلیدی در این فرآیند است.

طبق ماده ۲۱۲ لایحه اصلاحی قانون تجارت، مدیر تصفیه موظف است پس از خاتمه تصفیه و انجام کلیه تعهدات، اظهارنامه‌ای به مرجع ثبت شرکت‌ها تسلیم کند و مراتب را به اطلاع عموم برساند.

انواع انحلال شرکت در قانون تجارت 

۱. انحلال اختیاری شرکت

تصمیم مجمع عمومی فوق‌العاده: با رأی حداقل دو سوم سهامداران

توافق تمامی شرکا: در شرکت‌های با مسئولیت محدود و تضامنی 

تحقق هدف شرکت: پس از انجام موضوع فعالیت شرکت

انقضای مدت شرکت: پایان یافتن زمان تعیین شده در اساسنامه

۲. انحلال اجباری شرکت

ورشکستگی: ناتوانی در پرداخت بدهی‌ها –

حکم قضایی: به دلیل تخلفات یا عدم فعالیت –

از بین رفتن بیش از ۵۰ درصد سرمایه: طبق ماده ۱۴۱ قانون تجارت

اظهارنامه انحلال شرکت: محتوا و الزامات

اظهارنامه انحلال سندی رسمی است که باید حاوی اطلاعات دقیق و کاملی باشد:

محتوای ضروری اظهارنامه انحلال شرکت

اطلاعات هویتی شرکت: نام کامل، شماره ثبت، شناسه ملی، نوع شرکت –

تاریخ و دلیل انحلال: ذکر دقیق علت قانونی انحلال –

مشخصات سهامداران/شرکا: نام، مشخصات و میزان سهام هر یک –

مشخصات مدیر تصفیه: اطلاعات هویتی و نحوه انتخاب

صورت وضعیت مالی: دارایی‌ها، بدهی‌ها و تعهدات شرکت

نشانی محل تصفیه: آدرس دقیق محلی که امور تصفیه در آن انجام خواهد شد

 

انحلال شرکت

مدارک اظهارنامه انحلال شرکت

صورتجلسه مجمع عمومی فوق‌العاده: با امضای اکثریت قانونی –

ترازنامه و صورت‌های مالی: آخرین وضعیت مالی شرکت 

اساسنامه شرکت: نسخه مصدق اساسنامه –

آگهی‌های تأسیس و تغییرات: تمام آگهی‌های قبلی منتشر شده در روزنامه رسمی –

مدارک هویتی مدیر تصفیه: کپی شناسنامه، کارت ملی و مدارک تحصیلی

فرآیند گام به گام انحلال شرکت

مرحله اول: تصمیم‌گیری و مستندسازی

1. تشکیل مجمع عمومی فوق‌العاده: دعوت از سهامداران با رعایت تشریفات قانونی

2. تصویب انحلال: با رأی اکثریت قانونی (معمولاً دو سوم آرا)

3. انتخاب مدیر تصفیه: تعیین فرد یا افراد مسئول تصفیه

4. تنظیم صورتجلسه: ثبت تمامی تصمیمات با امضای حاضران

مرحله دوم: تنظیم و ارائه اظهارنامه

1. جمع‌آوری مدارک: گردآوری تمامی اسناد و مدارک مورد نیاز

2. تکمیل فرم‌های قانونی: تکمیل فرم‌های مخصوص اداره ثبت شرکت‌ها

3. تنظیم اظهارنامه: با ذکر تمامی جزئیات ضروری

4. امضای اظهارنامه: توسط مدیر تصفیه و مدیران شرکت

5. ارائه به اداره ثبت: تسلیم اظهارنامه و مدارک به اداره ثبت شرکت‌ها

مرحله سوم: ثبت و اعلان عمومی

1. بررسی اظهارنامه: توسط کارشناسان اداره ثبت شرکت‌ها

2. ثبت انحلال: در دفاتر رسمی ثبت شرکت‌ها

3. صدور آگهی انحلال: تهیه متن آگهی توسط اداره ثبت

4. انتشار در روزنامه رسمی: چاپ آگهی در روزنامه رسمی و روزنامه کثیرالانتشار

5. اعلام به سازمان‌های ذیربط: اطلاع‌رسانی به اداره مالیات، تأمین اجتماعی و بانک‌ها

فرآیند تصفیه پس از ثبت انحلال

وظایف مدیر تصفیه

1. اعلام وضعیت انحلال: اطلاع‌رسانی به تمامی طرف‌های قرارداد و اشخاص ثالث

2. تهیه صورت دارایی‌ها و بدهی‌ها: فهرست کامل اموال و تعهدات شرکت

3. وصول مطالبات: پیگیری و دریافت طلب‌های شرکت

4. تسویه بدهی‌ها: پرداخت دیون و تعهدات شرکت

5. فروش اموال: در صورت لزوم برای تأمین وجوه مورد نیاز

6. تقسیم دارایی باقیمانده: توزیع مازاد بین سهامداران متناسب با سهام

مهلت ارسال اظهارنامه انحلال

ماده 114 قانون مالیاتهای مستقیم

آخرین مدیر یا مدیران شخص حقوقی مشترکا موظف اند قبل از تاریخ تشکیل مجمع عمومی یا سایر ارکان ‌صلاحیت دار که برای اتخاذ تصمیم نسبت به انحلال شخص حقوقی‌ دعوت شده است‌، اظهارنامه‌ای حاوی صورت دارایی و بدهی ‌شخص حقوقی در تاریخ دعوت روی نمونه‌ای که بدین منظور ازطرف سازمان امور مالیاتی کشور تهیه می‌گردد تنظیم و به اداره امور ‌مالیاتی مربوط تسلیم نمایند. اظهارنامه‌ای که حداقل حاوی امضا یا امضاهای مجاز و حسب مورد مهر موسسه برطبق اساسنامه ‌شخص حقوقی باشد برای اداره امور مالیاتی معتبر خواهد بود.

ماده 115 قانون مالیاتهای مستقیم

ماخذ محاسبه مالیات آخرین دوره عملیات اشخاص حقوقی که منحل می‌شوند ارزش دارایی شخص حقوقی است منهای بدهی‌ها و‌سرمایه پرداخت شده و اندوخته‌ها و مانده سودهایی که مالیات آن قبلا پرداخت گردیده است.

تبصره 1 – ارزش دارایی شخص حقوقی نسبت به آنچه قبلا فروش رفته بر اساس بهای فروش و نسبت به بقیه بر اساس بهای روز انحلال تعیین می‌شود.

تبصره 2 – چنانچه در بین دارایی‌های شخص حقوقی که منحل می‌شود، دارایی یا دارایی‌های موضوع فصل اول باب سوم این قانون و سهام یا سهم‌الشرکه یا حق تقدم سهام شرکتها وجود داشته باشد و این دارایی یا دارایی‌ها حسب مورد در هنگام نقل و انتقال قطعی مشمول مقررات ماده (59) و‌ تبصره (1) ماده (143) و ماده (143) مکرر این قانون باشند، در تعیین ماخذ محاسبه مالیات آخرین دوره عملیات اشخاص حقوقی منحله ارزش دفتری دارایی یا دارایی‌­های‌ مذکور جزو اقلام دارایی­های شخص حقوقی منحل شده منظور نمی­گردد و معادل همان ارزش دفتری از جمع سرمایه و بدهی‌ها کسر می‌­­گردد. مالیات متعلق به دارایی یا دارایی‌های مزبور حسب مورد براساس مقررات ماده (59) و تبصره ‌(1) ماده (143) و ماده (143) مکرر این قانون تعیین و مورد مطالبه قرار می‌گیرد.

تبصره 3 – آن قسمت از اموال اشخاص حقوقی منحل شده که براساس مقررات فوق در تاریخ انحلال مشمول مالیات مقطوع موضوع ماده (59) و‌ تبصره (1) ماده (143) و ماده (143) مکرر این قانون باشند در اولین نقل و انتقال بعد از تاریخ انحلال مشمول مالیات نخواهند بود.

ماده 116 قانون مالیاتهای مستقیم

مدیران تصفیه مکلف اند ظرف شش ماه از تاریخ انحلال (تاریخ ثبت انحلال شخص حقوقی در اداره ثبت شرکتها) اظهارنامه مالیاتی مربوط به آخرین دوره عملیات شخص حقوقی را بر اساس ماده (115) این قانون تنظیم و به اداره امور مالیاتی مربوط ‌تسلیم و مالیات متعلق را پرداخت نمایند.

تبصره – مالیات آخرین دوره عملیات اشخاص حقوقی که ‌منحل می‌شوند با رعایت تبصره (2) ماده (115) این قانون به نرخ‌ مذکور در ماده (105) این قانون محاسبه می‌گردد.

نکته: بر اساس تبصره ماده 118 ق.م.م، مبنای محاسبه مرور زمان مالیاتی برای شرکت‌های انحلال یافته، تاریخ درج آگهی انحلال در روزنامه رسمی کشور، مقرر شده است. به این ترتیب، مهلت ارسال اظهارنامه موضوع ماده 116 ق.م.م، شش ماه پس از تاریخ درج آگهی انحلال شرکت در روزنامه رسمی کشور است.

دانلود فرم اظهارنامه انحلال شرکت ( فرم ماده 166 قانون مالیات های مستقیم )

جریمه عدم تسلیم اظهارنامه انحلال

مطابق ماده 195 قانون مالیات های مستقیم، در صورتی که آخرین مدیران شرکت، اظهارنامه ماده 114 را تسلیم نکنند، باید معادل 2 درصد سرمایه پرداخت شده شرکت در زمان انحلال را به عنوان جریمه پرداخت کنند.

پیامدهای حقوقی انحلال شرکت

تأثیر بر شخصیت حقوقی

تداوم محدود شخصیت حقوقی: شرکت تنها برای امور تصفیه باقی می‌ماند

درج عبارت “در حال تصفیه”: الزام به ذکر این عبارت در تمامی مکاتبات و اسناد –

محدودیت فعالیت تجاری: ممنوعیت شروع فعالیت‌های تجاری جدید

تأثیر بر قراردادها و تعهدات

تعیین تکلیف قراردادهای جاری: فسخ، انتقال یا اجرای کامل

مسئولیت تعهدات باقیمانده: حفظ مسئولیت شرکت تا پایان تصفیه

حقوق طلبکاران: اولویت پرداخت به طلبکاران قبل از تقسیم دارایی بین سهامداران

تأثیر بر کارکنان

خاتمه قراردادهای کار: پرداخت حقوق و مزایای قانونی –

پرداخت سنوات و مطالبات: تسویه کامل با کارکنان –

ارائه مفاصاحساب بیمه: اخذ مفاصاحساب از سازمان تأمین اجتماعی

چالش‌های متداول انحلال شرکت

اختلاف بین سهامداران: در مورد تصمیم انحلال یا نحوه تقسیم دارایی‌ها –

کشف بدهی‌های پنهان: پس از شروع فرآیند تصفیه –

طولانی شدن فرآیند تصفیه: به دلیل پیچیدگی‌های قانونی یا اختلافات –

مشکلات مالیاتی: اختلاف با سازمان امور مالیاتی در مورد میزان مالیات

راهکارهای قانونی برای انحلال شرکت

تنظیم توافق‌نامه انحلال: بین سهامداران قبل از شروع فرآیند –

استفاده از خدمات متخصصان: حسابداران، حسابرسان و وکلای متخصص

مستندسازی دقیق: ثبت تمامی اقدامات و تصمیمات با جزئیات کامل –

برنامه‌ریزی مالیاتی: مشاوره با متخصصان مالیاتی قبل از انحلال

سوالات متداول

آیا امکان انصراف از انحلال پس از ثبت اظهارنامه وجود دارد؟

بله، تا قبل از پایان تصفیه و با تصویب مجمع عمومی فوق‌العاده، امکان بازگشت از تصمیم انحلال وجود دارد. این امر نیازمند ثبت صورتجلسه جدید و انتشار آگهی در روزنامه رسمی است.

مسئولیت مدیران شرکت پس از انحلال چگونه است؟

مدیران شرکت تا زمان تعیین مدیر تصفیه، مسئولیت اداره شرکت را بر عهده دارند و پس از آن نیز در قبال اقدامات دوران مدیریت خود مسئول هستند. این مسئولیت تا پنج سال پس از انحلال ادامه دارد.

آیا می‌توان شرکت را بدون تصفیه کامل منحل کرد؟

خیر، تصفیه کامل امور شرکت از الزامات قانونی انحلال است. بدون تصفیه کامل و پرداخت تمامی بدهی‌ها، فرآیند انحلال به پایان نمی‌رسد و شخصیت حقوقی شرکت از بین نمی‌رود.

تفاوت انحلال با ادغام و تبدیل شرکت چیست؟

در انحلال، شخصیت حقوقی شرکت پایان می‌یابد، اما در ادغام، شرکت در شرکت دیگری ادغام شده و در تبدیل، نوع شرکت تغییر می‌کند اما شخصیت حقوقی آن تداوم می‌یابد.

تقسیم دارایی‌های شرکت منحل‌شده چه زمانی امکان‌پذیر است؟

تقسیم دارایی‌های شرکت منحل‌شده تا پیش از تحصیل مفاصا حساب مالیاتی یا بدون سپردن تامین معادل میزان مالیات مجاز نیست.

چه کسی مسئول پرداخت مالیات شرکت منحل‌شده است؟

مسئول پرداخت مالیات شرکت منحل‌شده خود شخص حقوقی یعنی شرکت است اما مدیران تصفیه نیز در این زمینه مسئول خواهند بود. طبق قانون، مدیر تصفیه با مدیران قبلی که بدهی‌های مالیاتی در اصل متعلق به آنهاست، رابطه تضامنی دارد. در واقع سازمان امور مالیاتی می‌تواند هم از شرکت و هم از مدیر تصفیه آن بدهی‌های خود را طلب کند.