استاندارد بین المللی گزارشگری مالی ۴ قراردادهای بیمه و تغییرات اخیر در روشها و گزارشگری مالی را تحلیل میکند. این مستند، مجموعه ای از الزامات و استثناهای مرتبط با حسابداری بیمه ، رویکرد پوششی ، و افشاءهای ضروری را شرح میدهد. از جمله موارد مهم:
۱. قراردادهای بیمه و تعریف ریسک بیمه ای:
تعریف قرارداد بیمه : قراردادهایی که ریسک بیمه ای (مثل خسارت فیزیکی، مرگ و میر، یا تعهدهای حقوقی) را از بیمه گذار به بیمه گر منتقل میکنند. تفاوت با ریسک مالی : قراردادهایی که صرفاً ریسک مالی (مثل تغییر نرخ بهره یا ارز) را معرفی میکنند، قرارداد بیمه نمی باشند. مثال استثنایی : قراردادهایی که پرداخت فقط به رویداد آتی نامطمئن وابسته است (مثل خسارت ناشی از طبیعیات)، قراردادهای بیمه هستند.
۲. روشهای حسابداری برای بیمه گرها:
رویکرد پوششی (Hedge Accounting) : ✓ مجاز است درصورتی که بیمه گر میخواهد داراییهای مالی را برای پوشش ریسکهای بیمه ای استفاده کند. ✓ محدودیت : اگر بیمه گر از این رویکرد استفاده نکرده باشد، دیگر نمیتواند آن را بعداً انتخاب کند (بند ۳۵). ارزیابی داراییهای مالی : ✓ طبق ارزش منصفانه یا بهای تمام شده مفروض ، با توجه به نوع دارایی. ✓ افشاء الزامی : مبالغ تجدید طبقه بندی و تأثیر آنها بر سود/زیان دوره و سود و زیان جامع (بند ۳۵، ۳۹).
۳. افشایهای ضروری برای بیمه گرها:
اطلاعات مرتبط با قراردادهای بیمه : ✓ رویههای حسابداری، داراییها و بدهیهای مرتبط ، و مخارج ادعاها . ✓ مثال : افشاء مبالغ ناشی از قراردادهای بیمه در صورتهای مالی (بند ۳۵). تفاوت با استانداردهای دیگر : ✓ بیمه گرها از استاندارد IAS 39 یا IFRS 9 برای ارزیابی ابزارهای مالی استفاده نمیکنند (اگر تحت IFRS 4 قرار دارند).
۴. تغییرات اساسی از سال ۲۰۱۶ به بعد:
اصلاحات IFRS ۱۶ (اجاره ها) : ✓ اجباری از اول ژانویه ۲۰۱۹ برای تعریف مجدد بدهیهای اجاره و داراییهای حق استفاده . اصلاحات IFRS ۴ (بیمه) : ✓ تاکید بر افشاء ریسکهای تأمینی و پوشش هزینههای ادعا . ✓ استثناها برای قراردادهای سرمایه گذاری بدون ریسک بیمه ای (مانند قراردادهای عمر با نرخ بهره ثابت).
۵. موارد استثنا و معافیت:
ترکیبات تجاری : ✓ امکان استفاده از بهای تمام شده مفروض برای سرمایه گذاری در واحدهای فرعی یا وابسته (بند ۳۹). معافیت از حسابداری سازندهای مالی : ✓ برخی ابزارهای مشتقه مرتبط با ریسک بیمه ای، تحت استاندارد IFRS ۴ قرار میگیرند.
۶. کاربردهای عملی:
به کارگیری در صورتهای مالی : ✓ اجباری استفاده از ارزش منصفانه برای داراییهای مالی، مگر اینکه رویکرد پوششی انتخاب شده باشد. ✓ مثال : ارزیابی وامهای دولتی با نرخ بهره کمتر از بازار به عنوان بدهی ، نه کمک بلاعوض (بند ۳۹).
استاندارد بین المللی گزارشگری مالی ۴ قراردادهای بیمه