PersianAcc

استاندارد بین المللی حسابداری 8

رویه های حسابداری، تغییر در برآوردهای حسابداری و اشتباهات

مقدمه:

استاندارد بین المللی حسابداری 8 رویه های حسابداری، تغییر در برآوردهای حسابداری و اشتباهات هدف دارد تا چارچوبی برای انتخاب و اعمال رویه‌های حسابداری ارائه دهد و نحوه‌ی افشای تغییرات در رویه‌ها، برآوردها و اصلاح اشتباهات را مشخص کند. در ادامه خلاصه‌ای از این استاندارد آورده شده است:

1. اهداف IAS 8

• هماهنگی در گزارش‌گیری مالی: اطمینان حاصل کند که گزارش‌های مالی قابل مقایسه و سازگار باشند.
• شفافیت در تغییرات: نحوه پرداختن به تغییرات در رویه‌ها، برآوردها و اشتباهات را مشخص کند.

2. رویه‌های حسابداری

الف. تعریف رویه‌های حسابداری:

• رویه‌های حسابداری شامل اصول، پایه‌ها، قوانین، روش‌ها و عملکردهایی است که برای اندازه‌گیری و ارائه عناصر موجود در صورت‌های مالی استفاده می‌شود.

ب. انتخاب و اعمال رویه‌های حسابداری:

• اولویت: شرکت‌ها باید ابتدا از استانداردهای بین‌المللی حسابداری (IAS/IFRS) استفاده کنند. اگر در یک موضوع خاص استانداردی وجود نداشته باشد، باید از رویه‌هایی استفاده شود که مورد قبول عموم حرفه حسابداری است.
• ثبات: رویه‌های حسابداری باید از دوره‌ای به دوره دیگر ثابت باقی بمانند، مگر اینکه تغییر در رویه منجر به ارائه دقیق‌تر یا مرتبط‌تر اطلاعات مالی شود.

ج. تغییر در رویه‌های حسابداری:

• تغییر در رویه‌ها تنها زمانی مجاز است که:
  
  1. الزام به تغییر توسط استانداردهای جدید باشد.
  2. تغییر منجر به ارائه اطلاعات مالی به‌صورت دقیق‌تر یا مرتبط‌تر شود.
• اثر تغییر: تغییر در رویه‌ها باید به‌صورت دوره‌ای اثر معکوس (Retrospective Application) اعمال شود. بدین معنی که گویی این رویه همیشه اعمال شده است و اثر آن بر دوره‌های قبلی نیز محاسبه و افشا شود.

3. تغییر در برآوردهای حسابداری

• تعریف برآورد: برآوردها شامل تخمین‌هایی هستند که به دلیل عدم اطمینان ذاتی در فعالیت‌های تجاری لازم هستند (مثل عمر مفید دارایی‌ها یا ذخایر).
• تغییر در برآوردها: تغییر در برآوردها باید به‌صورت اثر آینده‌نگر (Prospective Application) اعمال شود. یعنی اثر تغییر فقط بر دوره جاری و دوره‌های آینده تأثیر می‌گذارد.
• افشا: شرکت باید نوع تغییر، دلیل آن و اثر آن بر سود یا زیان و وضعیت مالی را افشا کند.

4. اشتباهات

• تعریف اشتباهات: اشتباهات شامل خطاهای ریاضی، اعمال نادرست رویه‌ها، نادیده گرفتن یا تفسیر نادرست حقایق و اطلاعات در دوره‌های گذشته هستند.
• تصحیح اشتباهات: اشتباهات باید به‌صورت دوره‌ای اثر معکوس اصلاح شوند. یعنی اثر اشتباه بر دوره‌های قبلی باید محاسبه و افشا شود.
• افشا: شرکت باید ماهیت اشتباه، میزان تصحیح و اثر آن بر سود یا زیان و وضعیت مالی را افشا کند.

5. افشا

شرکت‌ها باید اطلاعات کافی در مورد تغییرات در رویه‌ها، برآوردها و اشتباهات در یادداشت‌های توضیحی صورت‌های مالی ارائه دهند. این افشای اطلاعات شامل موارد زیر است:

• دلیل تغییر یا اشتباه.
• تأثیر مالی تغییر یا اشتباه بر سود یا زیان خالص، حقوق صاحبان سهام و سایر اقلام مالی.
• اطلاعاتی درباره نحوه اعمال تغییر یا اصلاح اشتباه.

6. تأثیر بر قابلیت مقایسه

• IAS 8 به‌طور خاص بر اهمیت قابلیت مقایسه اطلاعات مالی تأکید می‌کند.
• تغییرات در رویه‌ها، برآوردها و اشتباهات باید به‌گونه‌ای اعمال و افشا شوند که کاربران صورت‌های مالی بتوانند عملکرد مالی شرکت را در طول زمان مقایسه کنند.

جمع‌بندی

• رویه‌های حسابداری: باید مطابق استانداردهای بین‌المللی حسابداری انتخاب و اعمال شوند و در صورت تغییر، به‌صورت دوره‌ای اثر معکوس اعمال شود.
• تغییر در برآوردها: به‌صورت آینده‌نگر اعمال می‌شود و نیاز به افشای کامل دارد.
• اشتباهات: باید به‌صورت دوره‌ای اثر معکوس اصلاح شوند و اطلاعات کامل در مورد آنها افشا شود.

هدف نهایی IAS 8: اطمینان از اینکه تغییرات و اشتباهات به‌گونه‌ای مدیریت و افشا شوند که اطلاعات مالی شفاف، قابل مقایسه و مرتبط باشند.

استاندارد بین المللی حسابداری 8 رویه های حسابداری، تغییر در برآوردهای حسابداری و اشتباهات