استاندارد بین المللی حسابداری 20 حسابداری کمکهای بلاعوض دولت و افشای کمکهای دولت اصول و ضوابط مربوط به شناسایی، اندازهگیری و افشای کمکهای بلاعوض دریافتی از دولت را تنظیم میکند. این استاندارد به شرکتها کمک میکند تا نحوه ثبت و گزارش این کمکها را در صورتهای مالی مشخص کنند. در ادامه خلاصهای از این استاندارد ارائه میشود:
1. مفهوم و دامنه کاربرد
کمکهای بلاعوض دولت : شامل پرداختها یا انتقال داراییها (مانند زمین، ساختمان، ماشینآلات) است که دولت به شرکتها ارائه میدهد و به صورت غیرمعمول و بدون قرارداد بازپرداخت انجام میشود.
این استاندارد بر نحوه شناسایی و اندازهگیری کمکهای دولت متمرکز است و شامل کمکهایی میشود که مستقیماً به شرکت تعلق میگیرد.
2. شناسایی کمکهای بلاعوض دولت
کمکهای بلاعوض دولت باید زمانی شناسایی شوند که:
شرکت اطمینان دارد که شرایط دریافت کمک را برآورده کرده است.
دریافت کمک به طور قابل اطمینان قابل اندازهگیری باشد.
3. اندازهگیری کمکهای بلاعوض دولت
کمکهای نقدی : به مبلغ اسمی دریافتی (یا ارزش منصفانه آن) شناسایی میشوند.
کمکهای غیرنقدی : به ارزش منصفانه دارایی دریافتی یا خدمات ارائهشده ثبت میشوند. اگر ارزش منصفانه قابل اندازهگیری نباشد، به مبلغ اسمی ثبت میشوند.
4. نحوه برخورد با کمکها
کمکهای بلاعوض دولت به دو دسته تقسیم میشوند:
کمکهای وابسته به هزینهها :
اگر کمکها به عنوان جبرانسازی برای هزینههای خاص یا سود و زیان دورهای باشند، باید به طور مستقیم به صورت سود و زیان منعکس شوند.
به عنوان مثال، کمکهایی که برای پوشش هزینههای تحقیق و توسعه ارائه میشوند.
کمکهای وابسته به داراییها :
اگر کمکها برای خرید یا ساخت داراییها باشند، باید به طور مستقیم به حساب دارایی اضافه شوند یا به صورت سود و زیان در طول عمر مفید دارایی تخصیص داده شوند.
به عنوان مثال، کمکهایی که برای خرید ماشینآلات یا ساختمان ارائه میشوند.
5. کمکهای مرتبط با فعالیتهای غیرعادی
اگر کمکها مرتبط با فعالیتهای غیرعادی (مانند نوسانات قیمت محصولات یا تضمین درآمد) باشند، باید به طور مستقیم در سود و زیان منعکس شوند.
6. افشای اطلاعات
شرکتها باید در یادداشتهای صورتهای مالی اطلاعات زیر را افشا کنند:
طبیعت و ماهیت کمکهای دولت دریافتی.
روشهای حسابداری مورد استفاده برای شناسایی و تخصیص کمکها.
اثرات کمکها بر سود و زیان و داراییها.
جزئیات مربوط به تعهدات و الزاماتی که شرکت برای دریافت کمکها باید برآورده کند.
7. موضوعات ویژه
کمکهای موقتی : اگر شرکت موظف باشد کمکها را در صورت عدم رعایت شرایط بازپرداخت کند، باید آنها به عنوان بدهی ثبت شوند.
کمکهای غیرقابل برگشت : اگر کمکها بدون شرط باشند، باید به طور مستقیم به حساب درآمد یا دارایی اضافه شوند.
کمکهای وامهای با نرخ بهرهی کم : این نوع کمکها باید به عنوان تفاوت بین ارزش فعلی وام و مبلغ اسمی آن شناسایی شوند.
8. جمعبندی
استاندارد IAS 20 به شرکتها کمک میکند تا کمکهای بلاعوض دولت را به طور صحیح شناسایی، اندازهگیری و در صورتهای مالی گزارش کنند. این استاندارد با ارائه ضوابط شفاف، اطمینان میدهد که اطلاعات مالی مرتبط با کمکهای دولت قابل اتکا، قابل مقایسه و مرتبط با نیازهای استفادهکنندگان است.